حضانت فرزند در طلاق توافقی برعهده کیست؟ از جمله موضوعات مهمی که در حین طلاق والدین در دادگاه خانواده مطرح می‌شود حضانت فرزندان است، به دلیل اهمیت این موضوع قانونگذار باید مقررات ویژه‌ای را وضع کند تا فرزندان در طلاق والدین با چالش‌های کمتری رو به رو شدند.
در حقیقت حضانت فرزندان در طلاق تا سن ۷سالگی با مادر و پس از ان تا سن بلوغ حضانت فرزند برعهده پدر می‌باشد. اما در طلاق توافقی حضانت فرزندان با توافق زن و شوهر انجام خواهد شد.
در این مقاله قصد داریم شما را با حضانت فرزندان در طلاق توافقی آشنا کنیم و به همین منظور به بررسی حضانت فرزندان و حضانت فرزندان در طلاق توافقی خواهیم پرداخت، پس با ما همراه شوید.
مفهوم حضانت فرزند
در این قسمت از مقاله می‌خواهیم مفهوم کلی حضانت فرزند را بیان کنیم، مطابق عرف جامعه حضانت یعنی نگهداری کودک و حمایت جسمی و عاطفی از آن که برعهده والدین است.
در قانون مدنی حضانت فرزند به صورت صریح تعریف نشده است، اما مطابق با مصادیقی که ارائه شده است، می‌توان گفت که مطابق قانون مدنی حضانت یعنی حمایت و مراقبت جسمی از کودک.
قانون مدنی حضانت فرزند را تکلیف و حق والدین می‌داند به همین دلیل است که هیچ کدام از والدین نمی توانند از نگهداری کودک خود امتناع کنند. البته برای شخصی که حضانت فرزند را برعهده ندارد، حق ملاقات با فرزند در نظر گرفته شده است.
طلاق توافقی و حضانت فرزند
تعیین حضانت فرزند پس از طلاق بر عهده دادگاه خانواده می‌باشد، دادگاه در این موارد به مصلحت فرزند توجه ویژه دارد. اگر والدین به صورت توافقی از یک دیگر جدا شوند یعنی طلاق توافقی باشد، دادگاه در خصوص حضانت فرزند دخالتی نخواهد کرد و تصمیم‌گیری را برعهده والدین می‌گذارد.
حال ممکن است که والدین با توافق یک دیگر حضانت فرزند ۲ساله را به پدر واگذار کنند، اما مطابق با قانون حضانت فرزند تا سن ۷سالگی با مادر است و بعد از آن تا سن بلوغ حضانت برعهده پدر می‌باشد.
همچنین مطالعه نمایید: شرایط طلاق توافقی از طرف زن
در طلاق توافقی حضانت فرزند با کیست؟
همانطور که در قسمت‌های فوق بیان کردیم حضانت فرزند یعنی حمایت جسمی و عاطفی کودک. به همین دلیل قانونگذار برای دختران تا سن نه سال و برای پسران تا سن پانزده سال حضانت را در نظر گرفته است.
در حالت عادی حضانت فرزند بعد از طلاق تا سن هفت سالگی برعهده مادر است و پس از پایان هفت سالگی حضانت فرزندان برعهده پدر می‌باشد، که تا سن نه سالگی دختر و پانزده سالگی پسر ادامه خواهد داشت.
پس از رسیدن فرزندان به سن بلوغ فرزندان از حضانت خارج می‌شوند، اما تا سن ۱۸سالگی تحت ولایت پدر و جد پدری قرار دارند. اما هنگامی که زن و شوهر به صورت توافقی از یک دیگر جدا می‌شوند، حضانت فرزندان مطابق با توافق میان زن و شوهر انجام می‌شود.
حضانت فرزند در طلاق توافقی بعد از ازدواج مادر چگونه است؟
در قسمت‌های فوق بیان کردیم که در طلاق توافقی حضانت فرزند براساس توافق پدر و مادر انجام می‌شود، گاهی ممکن است زوجین حضانت فرزند ۸ساله خود را براساس توافق به مادر واگذار کنند.
گرچه مطابق با قانون حضانت فرزند تا ۷سالگی با مادر است و بعد از آن با پدر می‌باشد. بر اساس ماده ۱۱۷۰ حق حضانت فرزند هنگامی که مادر به‌صورت مجدد ازدواج کند، به پدر واگذار خواهد شد.
حضانت فرزند دختر در طلاق توافقی
حضانت فرزند دختر بعد از طلاق توافقی مطابق توافق والدین می‌باشد که قبل از طلاق در توافقنامه خود قید کردند که بعد از طلاق توافقی حضانت فرزند دختر با چه کسی است، اما مطابق با قانون در طلاق توافقی زوجین خود در خصوص حضانت باید تصمیم بگیرند و دادگاه هیچ دخالتی نخواهد کرد.
بدین ترتیب ممکن است حضانت فرزند دوساله به پدر واگذار شود، در حالتی که حضانت فرزند تا سن ۷سالگی با مادر خواهد بود.
حضانت فرزند پسر در طلاق توافقی
حضانت فرزند پسر بعد از طلاق توافقی همانند حضانت دختر می‌باشد که والدین با یک دیگر توافق می‌کنند که کدام یک حضانت را برعهده بگیرید، ممکن است حضانت پسر ۸ ساله بر اساس توافق والدین به مادرش واگذار شود.
حضانت فرزند بعد ازطلاق توافقی
طلاق توافقی یکی از انواع طلاق است که از مدارک مهم برای این طلاق صدور گواهی عدم امکان سازش از سوی دادگاه می‌باشد برای صدور این گواهی زوجین باید یک توافقنامه که در آن تکلیف امور مالی و غیر مالی از جمله حصانت فرزند مشخص شده باشد را به دادگاه ارائه بدهند.
بدین ترتیب در طلاق توافقی زوجین باید در خصوص حضانت فرزند با یک دیگر به توافق برسند و آن را به صورت مکتوب در توافقنامه به اطلاع دادگاه برسانند.
شاید جالب باشد که بدانید زوجین می‌توانند در طلاق توافقی برخلاص اصول کلی عمل کنند، یعنی حضانت فرزند دختر زیر ۷ به پدر واگذار شود یا حضانت فرزند پسر ۹سال به مادر واگذار شود، در صورتی که مطابق قانون حضانت فرزند تا سن ۷سالگی برعهده مادر و پس از آن تا سن بلوغ برعهده پدر می‌باشد.
بدین ترتیب والدین خود برای حضانت تصمیم می‌گیرند و همه چیز برعهده انان می‌باشد و دادگاه هیچ دخالتی نخواهد کرد.
نفقه فرزند در طلاق توافقی برعهده چه کسی است؟
پدر مسئول پرداخت نفقه اولاد است، مطابق با ماده ۱۱۹۸ قانون مدنی: کسی که موظف به پرداخت نفقه می‌باشد و توانایی مالی برای پرداخت نفقه رو نیز داشته باشد به گونه‌ای که با پرداخت نفقه در وضعیت معیشت خود دچار سختی نشود، باید به تعهد خود که پرداخت نفقه می‌باشد، عمل کند.
مطابق با ماده بیان شده پدر موظف است نفقه اولاد خود را بپردازد و در صورتی که توانایی مالی برای پرداخت نفقه را ندارد، پرداخت نفقه برعهده جد پدری فرزند می‌باشد یعنی پدربزرگ فرزند می‌باشد.
هنگامی که پدر از پرداخت نفقه فرزند امتناع می‌کند، امکان شکایت از او وجود دارد و مادر میتواند به دلیل عدم پرداخت نفقه فرزند از پدر شکایت کند و همچنین مطابق با قانون مجازات اسلامی در صورتی که پدر توانایی مالی برای پرداخت را داشته باشد، اما از پرداخت نفقه خودداری کند به حبس ۳ماه و یک روز تا ۵ماه محکوم خواهد شد.
ولایت فرزند در طلاق توافقی برعهده کیست؟
حضانت یعنی تربیت و پروش کودک و با امور حقوقی کودک متفاوت است. ولایت فرزندی پس از طلاق توافقی می‌باشد با پدر خواهد بود و در صورت فوت یا غیبت پدر این ولایت خاص برعهده جد پدری است و قابل تفویض نمی باشد.
تکلیف حضانت فرزند در طلاق توافقی پس از پایان سن بلوغ
همانطور که در قسمت‌های فوق گفتیم حضانت فرزند در طلاق توافقی مطابق با توافق والدین است و هنگامی که صیغه طلاق توافقی جاری می‌شود، اگر دختر در طلاق توافقی ۹سال و پسر در طلاق توافقی ۱۵سال بیشتر داشته باشند، نیازی به توافق والدین نیست و فرزندان خود می‌توانند تصمیم بگیرند با پدر یا مادر زندگی کنند.
حضانت فرزند در طلاق توافقی در صورت فوت پدر یا مادر
در صورتی که شخصی عهده دار حضانت فوت کند، شرایط حضانت تغییر خواهد کرد، اگر حضانت برعهده مادر باشد و مادر فوت بکند، حضانت به پدر واگذار خواهد شد و در صورت فوت پدر حضانت به جد پدری فرزند خواهد رسید.
حضانت توافقی فرزند در طلاق توافقی
هنگامی که از طلاق توافقی صحبت می‌کنیم، مشخص است که طرفین باید درباره مسائلی همچون مهریه، نفقه، اجرت المثل ایام گذشته، جهیزیه و حضانت فرزندان توافق کنند.
البته این توافق در چهار چوب قانون باید باشد، والدین می‌توانند یکی از شیوه‌های زیر را برای تعیین حضانت به کار ببرند:
- مادر میتواند در قبال حضانت فرزند تمام یا بخشی از مهریه خود را ببخشد.
- مادر میتواند با بخشیدن تمام حقوق مالی، حضانت فرزند را بدست آورد.
- زوجین با یک دیگر توافق می‌کنند که مطابق با قوانین عمل کنند.
- طرفین می‌توانند با یک دیگر توافق کنند در صورت ازدواج مادر فرزند نزد او بماند.
- مادر میتواند در صورت دریافت نفقه خود و فرزندان حضانت فرزند را تا بعد ۷سالگی نیز برعهده بگیرد.
- پدر تصمیم میگیرد که تمام حقوق مالی زن را بپردازد و در قبال آن حضانت فرزند را به طور کامل حتی قبل از سن ۷ سالگی را برعهده بگیرد.
در قسمت فوق تصمیماتی را بیان کردیم که زوجین در طلاق توافقی اخذ می‌کنند، اما افراد با اراده کامل می‌توانند در این زمینه تصمیم بگیرند و به نتیجه مناسب برسند.
چند نکته مهم در خصوص حضانت بچه در طلاق توافقی
- مطابق قوانین طلاق در صورت ازدواج مجدد مادر حضانت از او سلب خواهد شد، اما در طلاق توافقی اگر پدر رضایت بدهد، حضانت طفل برعهده مادر می‌ماند.
- حضانت فرزند دختر و پسر تا پایان ۷سالگی برعهده مادر است.
- در بحث طلاق یا طلاق توافقی دادگاه به مصلحت طفل توجه ویژه‌ای خواهد داشت.
- در طلاق توافقی زوجین بر سر مکان و زمان ملاقات با فرزند با یک دیگرتوافق می‌کنند و در صورت عدم توافق دادگاه تصمیم میگیرد.
- نفقه فرزند برعهده پدر خواهد بود چگونگی پرداخت نیز بستگی به توافق میان زوجین دارد، در صورت اختلاف دادگاه مبلغ نفقه را بر اساس شرایط اقتصادی و اجتماعی تعیین خواهد کرد.
- ولایت فرزند تا سن ۱۸سالگی برعهده جد پدری خواهد بود.
- در محدوده قوانین حق والدین بر حضانت طفل ساقط نخواهد شد، اما اگر طرفین از حقوق خود در قبال حضانت فرزند بگذرند، نمی توانند به آن رجوع کنند، در صورتی که حق رجوع را برای خود نگه دارند.
- مطابق با ماده ۴۱قانون حمایت خانواده: هرگاه دادگاه تشخیص دهد توافقات در مورد ملاقات، حضانت، نگهداری و سایر امور مربوط به طفل برخلاف مصلحت او است یا در صورتی که مسئول حضانت از انجام تکالیف مقرر خودداری کند و یا مانع ملاقات طفل تحت حضانت با اشخاص ذی حق شود، میتواند در خصوص اموری از قبیل واگذاری امر حضانت به دیگری یا تعیین شخص ناظر با پیش‌بینی حدود نظارت وی با رعایت مصلحت طفل تصمیم مقتضی اتخاذ کند.
تبصره ـ قوه قضائیه مکلف است برای نحوه ملاقات والدین با طفل ساز و کار مناسب با مصالح خانواده و کودک را فراهم نماید.
مطابق با ماده فوق اگر دادگاه هیچ کدام از والدین را برای حضانت اصلح نداد، حضانت فرزند را به جد پدری واگدار خواهد کرد.
کلام آخر
در این مقاله تلاش کردیم در خصوص حضانت فرزند در طلاق توافقی مواردی را بیان کنیم، اگر در این زمینه سوالاتی دارید می‌توانید با شماره‌های موجود در سایت تماس بگیرید و با مشاوران و کارشناسان حقوقی نوین وکیل حضانت مشورت کنید.
