شرکت تضامنی چیست و نحوه ثبت آن؟

تعریف شرکت تضامنی

شرکت تضامنی یکی دیگر از هفت نوع شرکت تجارتی می باشد. لغت تضامن برگرفته از ضامن می باشد و در عالم حقوق به معنی تعهد و مشارکت در امور مالی می باشد که تک تک اعضای آن در برابر طلبکاران پاسخگو بوده و هریک جداگانه مسئولیت پرداخت بدهی های شرکت را دارند.

تعریف شرکت تضامنی براساس ماده 116 قانون تجارت – شرکت تضامنی شرکتی است که در تحت اسم مخصوصی برای امور تجارتی بین دو یا چند نفر با مسئولیت تضامنی تشکیل می‌ شود.‌ اگر دارایی شرکت برای تادیه تمام قروض کافی نباشد هر یک از شرکاء مسئول پرداخت تمام قروض شرکت است.
‌هر قراری که بین شرکاء برخلاف این ترتیب داده شده باشد در مقابل اشخاص ثالث کان‌ لم ‌یکن خواهد بود.

در شرکت تضامنی تعداد شرکا باید 2 نفر و یا بیشتر باشد و این شرکت باید جهت امور تجاری تشکیل و شروع به کار نماید. چنانچه دارایی شرکت تضامنی جهت پرداخت دیون و بدهی های شرکت کفایت نکند، شرکا به مقدار کل بدهی ها مسئولیت پرداخت دارند. هرگونه شرط و شروطی برخلاف این موضوع بین شرکا گذاشته شود به هیچ وجه معتبر نخواهد بود. برهمین اساس شخصیت و جایگاه شرکا بسیار قابل اهمیت است.

مقاله پیشنهادی: شرکت سهامی چیست و چند نوع دارد؟

نحوه نامگذاری شرکت تضامنی

براساس ماده 117 قانون تجارت – در اسم شرکت تضامنی باید عبارت (‌شرکت تضامنی) و لااقل اسم یک نفر شرکاء ذکر شود. درصورتی که اسم شرکت مشتمل بر اسامی تمام شرکاء نباشد باید بعد از اسم شریک یا شرکایی که ذکر شده است عبارتی از قبیل (‌و شرکاء) یا (‌و‌ برادران) قید شود.

چنانچه قصد انتخاب نام برای شرکت تضامنی هستید باید به صورت ماده 117 قانون تجارت باشد. چنانچه پیشتر گفته شد شخصیت شرکا از این جهت قابل اهمیت است که قید اسم شرکا در نام شرکت تضامنی نشانگر تعهد و تضمین آن شرکت است. به طور مثال شرکت تضامنی اندرزگو و برادران

قوانین شرکت تضامنی

براساس ماده 118 قانون تجارت شرکت تضامنی زمانی شکل می گیرد که کل سرمایه نقدی آن تادیه و سهم الشرکه غیرنقدی نیز تقویم و تقدیم شود. جهت تاسیس شرکت تضامنی کمترین سرمایه نیز می باشد و در قانون نیز محدودیتی ندارد.

در هر صورت طبق عرف پایین ترین میزان سرمایه جهت این کار 1.000.000 ریال می باشد. براساس ماده 123 قانون تجارت شرکای شرکت تضامنی به هیچ وجه نمی توانند سهم خود را به دیگری انتقال دهند مگر تمامی شرکا بر این امر رضایت داشته باشند.

سود به دست آمده براساس شرکتنامه و فقط درصورتی پرداخت می گردد که موچب کاسته شدن از سرمایه شرکت نگردد. چنانچه زیان ها سبب شوند که سهم الشرکه شرکا کاسته شود براساس ماده 132 قانون تجارت تا زمانی که این کسری جبران نگردد، پرداخت هر نوع سودی به شرکا ممنوع است. آخرین نکته مهم، براساس ماده 135 قانون مدنی هر شرکت ثبت شده تضامنی قادر است تا با تصویب کل شرکا و مراعات کل مقررات به شرکت سهامی تبدیل شود.

شرکتنامه شرکت تضامنی

در زمان ثبت شرکت تضامنی احتیاجی به تنظیم اساسنامه ندارد ولی تنظیم شرکتنامه الزامی می باشد. شرکتنامه ستون تاسیس شرکت تضامنی می باشد و به غیر از رضایت کل شرکا کسی قادر به تغییر آن نخواهد بود. چیزی که در شرکتنامه شرکت تضامنی قید می گردد کلیه امور مهم شرکت را شامل می شود یعنی شرکتنامه شرکت تضامنی دربرگیرنده کلیه امور مهم و اساسی شرکت می باشد که اعم از: اسم شرکت، موضوع شرکت، مدت شرکت، مخصات شرکا، نام مدیران، مقدار سرمایه و چگونگی تقسیم درآمد.

نامگذاری شرکت تضامنی برای این اهمیت دارد که بیانگر شخصیت حقوقی آنان است. قابل ذکر است که این اسامی قابل انتقال نیست چون به جهت قید نام حداقل یکی از شرکا، اشخاص دیگر نمی توانند از آن ها استفاده نمایند. چنانچه یکی از شرکا که اسم شرکت را از وی گرفته است از شرکت خارج شود یا فوت نماید، نام او باید حذف شود و اسم شریکی دیگر نیز باید در نام شرکت جایگزین گردد.

ثبت شرکت تضامنی

علت مهم انتخاب شرکت تضامنی در کشور ما جلب اعتماد مشتریان می باشد. هنگامی که شرکت تضامنی شکل می گیرد مخاطبان آن متوجه می شوند که دیگر صرفاً با شخصیت حقیقی روبرو نیستند. زیرا مسئولیت تضامنی شرکا در مواجه شدن با طلبکاران باعث اطمینان اشخاص می گردد. مثلاً صرافی ها یکی از نمونه این شرکت های تضمانی می باشد.

شرکت های تضامنی در حقوق تجارت بین المللی دارای شخصیت حقوقی می باشند. هرچند در بعضی از ملل، آن را شخصیت حقیقی به حساب می آورند. برخی از شرکت های تضامنی هستند که در ایران به ثبت رسیده و بعضی از شرکای آن خارجی می باشند. باید مدنظر داشت که اینگونه شرکت های تضامنی براساس قانون تجارت ایران تعریف می گردند. بر همین اساس این شرکت ها طبق قوانین قانون تجارت ایران باید فعالیت نمایند. این مورد برای بیگانگانی که در ایران اقامت دارند و حق کار و فعالیت دارند و قصد تاسیس شرکت تضامنی را دارند صادق است.

انحلال شرکت تضامنی

یکی از دلایل بارز منحل شدن شرکت تضامنی ورشکستگی آن شرکت می باشد. چنانچه تمام شرکا رضایت داشته باشند پایان یافتن مدت شرکت و یا تقاضای یکی از شرکا از دادگاه نیز صورت می پذیرد.

لازم به ذکر است که چنانچه یکی از شرکا ورشکسته شود یا فوت نماید می توان از انحلال شرکت تضامنی نیز جلوگیری کرد. براساس ماده 124 قانون تجارت تا هنگامی که شرکت تضامنی منحل نگردیده، تمامی قروض باید از خود شرکت مزبور مطالبه گردد. بعد از منحل شدن نیز طلبکاران شرکت تضامنی قادر می باشند جهت وصول طلب خود به هر یک از شرکا که تمایل داشته باشند یا به تمامی شرکا مراجعه نمایند. درهرصورت هیچ شریکی نمی تواند مستند به این که مقدار دیون شرکت از مقدار سهم آن در شرکت بیشتر است از زیر بار دیون فرار کند.

لازم به ذکر است که براساس قانون، طلبکاران شرکت تضامنی مقدم تر از طلبکاران شرکا می باشند. پس از انحلال شرکت و تعیین دارایی های شرکت چنانچه دیونی هنوز باقی باشد، طلبکاران شخصی شرکا حقی نسبت به آن نخواهند داشت.

تفاوت شرکت تضامنی با شرکت سهامی

اصلی ترین فرق میان شرکت تضامنی و شرکت سهامی در مسئولیت پرداخت بدهی ها می باشد که به صورت تضامنی بر ذمه کل شرکا شرکت تضامنی است. اما شرکت های سهامی این مسئولیت بر ذمه سهامداران و فقط به میزان سرمایه ای که در شرکت سهامی دارند می باشد. از طرفی زمان ثبت شرکت تضامنی تادیه نمودن کل سرمایه نقدی شرکت الزامی می باشد. درصورتی که جهت تاسیس شرکت سهامی تامین قسمتی از این مبلغ کافی است.

مضاف بر‌این موارد حداقل تعداد سهامداران در شرکت سهامی خاص 3 نفر و در شرکت سهامی عام 5 نفر می‎‌باشد. درصورتی که حداقل تعداد برای شرکت تضامنی 2 نفر است. لازم به ذکر است که شرکت سهامی حق ندارد غیر از سهامداران مدیری از بیرون انتخاب نماید.

مدارک لازم جهت ثبت شرکت تضامنی

1 . دو نسخه شرکتنامه که توسط اعضا امضا شده باشد.

 2 . دو نسخه تقاضانامه که توسط کلیه شرکا امضا شده باشد.

3 . دو نسخه صورتجلسه که به امضا تمام شرکا رسیده باشد.

4 . اصل شناسنامه و کارت ملی کلیه شرکا به همراه کارت پایان خدمت یا معافیت از سربازی برای آقایان

5 . نام و مشخصات مدیر یا مدیران

6 . گواهی مدیر شرکت دال بر تادیه سرمایه شرکت

7 . دو نسخه اساسنامه درصورت لزوم

8 . چنانچه فعالیت شرکت نیاز به مجوز قانونی دارد اجازه فعالیت از مراجع قانونی مربوطه الزامیست.

نحوه ثبت شرکت تضامنی

جهت ثبت شرکت تضامنی باید مواردی را درنظر گرفت که در ذیل به آن می پردازیم. چنانچه این موارد به درستی اجرا نشود ممکن است مراحل ثبت سخت و طولانی شود. پس به دقت توجه فرمایید تا دچار مشکل نشوید:

1 . در اسم شرکت تضامنی بایستی نام یکی از شرکا ذکر شود که این کار در جهت معرفی این شخص و معتبر نمودن شرکت می باشد.

2 . در شرکت تضامنی تنظیم شرکتنامه الزامی بوده اما تنظیم اساسنامه الزامی نیست.

3 . در شرکتنامه بایستی اطلاعات اصلی و اساسی شرکت تضامنی قید شود که عبارتند از شرکت، شرکا، مدیران و مقدار سرمایه نقدی و غیرنقدی.

4 . تامین تمام و کمال سرمایه نقدی و غیرنقدی گامی الزامی جهت تشکیل شرکت تضامنی می باشد. هرچند در قانون حداقلی برای آنان پیش بینی نشده است.

5 . بایستی حداقل 2 نفر از شرکا و 1 مدیر به اداره ثبت شرکت ها معرفی گردند.

6 . تمامی شرکا بایستی توانایی مالی درجهت پاسخگو بودن به طلبکاران احتمالی شرکت را داشته باشند.

7 . هنگامی که آگهی شرکت تضامنی در روزنامه رسمی جمهوری اسلامی و همچنین در روزنامه کثیرالانتشار منتشر شد ثبت نهایی شرکت تضامنی صورت می گیرد.