دعوای تخلیه اماکن تجاری و مغازه به دعوایی گفته می‌شود که صاحب ملک تجاری علیه مستأجر مطرح می‌نماید. برخی افراد تصور می‌کنند که دعوای تخلیه مخصوص عقد اجاره است. بلکه واگذار نمودن منافع ملک در قالب یک عقد صلح و همچنین اباحه منفعت و قراردادهایی از این قبیل را می‌توان طرح دعوا نمود. سفارش می‌شود پیش از انعقاد نمودن قراردادهایی از قبیل اجاره و غیره با وکیل تخصصی املاک و قراردادها مخصوصاً وکیل متخصص جهت تخلیه و اجاره نیز مشاوره نمایید. شایان ذکر است جهت مطرح نمودن دعوای تخلیه از جمله تخلیه اماکن تجاری و مغازه پیش از هرگونه اقدامی با وکیل مجرب درخصوص تخلیه ملک تجاری مشاوره‌های لازم را دریافت نمایید. هزینه پیشگیری به‌مراتب کمتر می‌باشد.
در مورد قوانین حقوقی پرونده های ملکی می توانید از یک وکیل ملکی با تجربه کمک بگیرید.
نحوه طرح دعوای تخلیه
پس‌از منقضی شدن مدت اجاره‌نامه، صاحب ملک تجاری (موجر) می‌بایست دادخواست تخلیه را تقدیم و بعد از تعیین شعبه در شوراهای حل اختلاف مراجعه نموده و شورا مکلف است ظرف یک هفته دستور تخلیه را صادر نماید. لازم به ذکر است که بیان شود احتمال این‌که مستاجر به دلیل عسر و حرج جهت تخلیه مهلت بیشتری را درخواست نماید. ولی درنهایت حکم تخلیه می‌بایست در عرض ۲ هفته به اجرا گذاشته شود. به بیان دیگر مأمور اجرا مکلف است در زمان مذکور وسایل مربوط به مستأجر از ملک خارج نماید.
چنانچه در زمان انعقاد عقد اجاره مبلغی از سوی مستاجر به موجر پرداخت شده‌است در زمان تخلیه آن مبلغ می‌بایست به مستاجر مسترد شود. تخلیه زمانی امکان‌پذیر است که این مبلغ نزد شورای حل اختلاف گذاشته شده باشد. جهت دریافت دستور تخلیه اجاره نامه ی تنظیمی می‌بایست یا سند رسمی باشد و اگر سند عادی است توسط ۲ نفر شاهد امضاء شده باشد چنانچه دونفر شاهد امضاء نکرده باشند طرفین در هنگام طرح دعوا با مشکل روبه‌رو خواهند شد.
دادگاه صالح جهت طرح دعوای تخلیه
اصل این است که دادگاه های عمومی جهت رسیدگی به دعوای تخلیه اماکن تجاری صلاحیت دارد. ولی چنانچه تخلیه ملک مسکونی باشد، شوراهای حل اختلاف صلاحیت رسیدگی دارند. ولی جهت تخلیه ملک تجاری و مغازه محاکم دادگستری صالح به رسیدگی هستند. البته لازم به ذکر است گاهی این دو مرجع قضایی در امور یکدیگر دخالت‌هایی بنمایند. مانند این‌که شورای حل اختلاف در برخی موارد مثل دعاوی سرقفلی نیز تصمیم‌گیرنده می‌باشد، درصورتی‌که قانون به‌صراحت بیان نموده شورای حل اختلاف تنها نسبت‌به دعاوی ملک مسکونی صلاحیت به رسیدگی را دارد و حق رسیدگی به دعاوی حق کسب و پیشه و تجارت را ندارد.
تخلیه اماکن استیجاری که دارای سند رسمی هستند
چنانچه عقد قرارداد به‌صورت سند رسمی تنظیم شده باشد می‌توان به دفترخانه اسناد رسمی که اجاره نامه در آن تنظیم و امضا گردیده‌است مراجعه نموده و درخواست صدور اجراییه تخلیه ملک تجاری را نمود در این صورت مستاجر ظرف ۱۰ روز می‌تواند اعتراض نماید. اگر موجر مدعی می‌باشد که مستاجر خساراتی به ملک وارد نموده‌است خود شخصاً حق ندارد مبلغ خسارت را از مبلغ ودیعه کم نماید زیرا باید با مراجعه به دادگاه درخواست مطالبه ضرر و زیان به دایره اجرای دستور تخلیه ارائه نماید تا زمانی‌که مبلغ ودیعه به مستاجر پرداخت نشود و بعداز صادر شدن حکم دادگاه مبنی‌بر پرداخت خسارت، مبلغ فوق‌الذکر از ودیعه کسر خواهد شد.
براساس قانون مصوب سال 1376 قرارداد اجاره عادی می‌بایست توسط ۲ نفر به‌عنوان شاهد امضا گردد و تقاضای تخلیه در قرارداد عادی درصورتی‌که سرقفلی و حق کسب و پیشه وجود نداشته باشد به شورای حل اختلاف واگذار می‌شود ولی چنانچه قرارداد حاوی پرداخت سرقفلی باشد برای صادر شدن دستور تخلیه می‌بایست به دادگاه مراجعه نماید که طی 1 هفته دستور تخلیه صادر می‌گردد.
در زمان درخواست صدور دستور تخلیه می‌بایست مبلغ ودیعه به صندوق شورای حل اختلاف واریز گردد تا دستور تخلیه توسط شورا صادر شود. لازم به ذکر است که اجاره‌نامه‌های تنظیمی در دفاتر مشاوره املاک، قرارداد عادی به حساب می‌آید.
تشریفات حکم تخلیه اماکن تجاری (مغازه)
جهت صادر شدن حکم تخلیه مغازه، تشریفات قانونی پیچیده‌تر است و در آغاز رسیدگی، طرفین دعوا به جلسه دادگاه دعوت می‌شوند. بعد از جلسات رسیدگی و مشخص شدن وضعیت حق کسب و پیشه و سرقفلی چنانچه حکم تخلیه صادر شود و مستاجر به رای صادر شده معترض باشد، ظرف مهلت ۲۰ روز می‌تواند اعتراض خود را اعلام نماید و بعد از سپری شدن ۲۰ روز حکم صادره قطعی و لازم‌الاجرا اجرا می‌شود.
شروط درخواست دستور تخلیه ملک
- در متن قرارداد اجاره مدت حتماً ذکر و زمان آن نیز سپری شده باشد.
- اجاره نامه در ۲ نسخه تنظیم گردیده باشد.
- هر ۲ نسخه قرارداد اجاره به‌غیر از امضای مستاجر و موجر حتماً باید توسط دونفر دیگر به‌عنوان شاهد امضا شود.
سلام و عرض ادب خسته نباشید ممنون بابت اطلاعات خوب و مفیدتون از خدا میخواهم شما و همکاران گرامیتان همیشه سلامت و پایدار باشید و خدمات صادقانه همچنان بدهید
سلام و ادب
سپاس از محبت شما
باسلام. سپاس از حمایت شما