مزایده در معاملات دولتی به چه معناست؟

همه چیز درباره مزایده در معاملات دولتی

باید در نظر داشته باشید که دولت و یا سازمان های دولتی نیز همانند دیگر اشخاص حقوقی قادر هستند معاملاتی را انجام بدهند و به واسطه آن تمامی خدمات احتیاجی و یا کالاهای مد نظر خود را خریداری کرده و و همچنین کالاها و خدمات مورد نیاز خود را که به مرحله فروش برسانند با این تفاوت که انجام دادن این معاملات توسط دولت به یک سری اصول و قوانین نیاز دارد که می بایست انجام بپذیرد و این معاملات  به شکل مناقصه و یا مزایده در معاملات دولتی انجام می پذیرد.

مزایده در معاملات

هنگامی که دولت و تمامی سازمان ها و ارگان های مرتبط به آن نیت دارند که بر اساس شکل گرفتن یک معامله کالایی را به یک شخص حقوقی تحویل دهند می باید توجه کنند که این معاملات آنها باید بر اساس تشریفات و اصولی انجام بپذیرد که به این عمل مزایده گفته می شود.

در حقیقت مزایده در معاملات مجموعه تشریفاتی را شامل می شود که بر اساس آن دولت توانایی فروش کالاها و محصولات خود را به بالاترین قیمت داشته باشد. اصول و فرایند مرتبط با مزایده یک امر بسیار واجب است و حتماً باید براساس قانون اجرا شود. اصولی که در رابطه با مزایده به طور رسمی شناخته شده‌اند آیین نامه های معاملات دولتی و فرآیند برگزاری مناقصه ها می باشند که بعضی از تشریفات مناقصه را در رابطه با مزایده لازم و ضروری به شمار آورده اند.

زیر مجموعه ها:

1.مناقصه و مزایده در معاملات دولتی چیست ؟

مناقصه شیوه ای را اطلاق می شود که در آن شرکت های عمومی برای خرید و یا خدمت مورد نیاز خود به مسابقه و رقابت می پردازند و در صورتی‌که افراد حقوقی و یا حقیقی پایین ترین قیمت و یا شرایط مناسب را مطرح نمایند معاملاتی را انجام می دهند.

مناقصه انواع گوناگونی دارد که از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره نمود.

ا) مناقصه عمومی دولتی: همانگونه که در گذشته مطرح شد  گاهی اوقات دولت و یا شرکت ها و سازمان های عمومی برای خرید کالای مورد نیاز خود هدف خویش را در بین همه مخاطبان و داوطلبان مطرح کرده و به رقابت می پردازند. این نوع مناقصه مناقصه عمومی شناخته می شود.

۲) مناقصه محدود: شیوه ای که در آن با توجه به تعیین و مسئولیت بزرگترین مقام مناقصه گزار، کم بودن و دلایل آن مورد تایید قرار می گیرد. این نوع مناقصه در میان جمع اندکی از  افراد حقیقی یا حقوقی که در رابطه با شناختن شرکت های عمومی است برگزار می گردد. 

۳) مناقصه اختیاری دولتی: این نوع مناقصه به واسطه اعلان عمومی برگزار می شود با توجه به این که انجام دادن مناقصه با توجه به ارائه بهترین پیشنهاد دهنده در اختیار این شخص  و یا سازمان دولتی می باشد.

2.مزایده چیست و انواع آن به چند قسم میباشد ؟

در واقع یکی دیگر از راهکارهای طراحی شده در قانون محاسبات عمومی روش مزایده است که جهت انعقاد روابط و قراردادهای عمومی به کار گرفته می شود.

مزایده شیوه ای است که در آن سازمان ها فروش کالاها و خدمات را و گاهی نیز همه موارد را توسط ثبت آگهی در پربازدیدترین روزنامه و یا روزنامهای که در کشور به رسمیت شناخته شده در معرض رقابت و کشمکش عمومی قرار می دهد. و با فردی که بیشترین هزینه را جهت خرید ارائه می دهد قرارداد می بندد. البته دقت داشته باشید که مزایده نیز بر دو قسم است: مزایده حضوری و مزایده در معاملات کتبی

مزایده حضوری:

در اصطلاح به مزایده حضوری دولتی حراج نیز می گویند که به کار گرفتن آن آسان تر و با اصولی کمتر می باشد به طوری که به کار گرفتن این شیوه دائمی نیست از این رو در مواردی که خیلی مهم به نظر نمی‌آید و اضطراری می باشند قابل اجراست.

مزایده کتبی:

 در این نوع راهکار، مزایده به شکل نوشتاری و با اصول و تشریفات بسیار مهمی اعمال می شود. در معاملات بسیار خاص و با اهمیت، با ثبت آگهی و منتشر نمودن آن و همچنین شکل گرفتن کمیسیون مزایده و نتیجه های به دست آمده از آن گفته می شود .

3.تشریفات مزایده در معاملات چیست ؟

با توجه به آنچه که گفته شد مزایده شامل تشریفات قانونی و مستلزم رعایت اصول حقوقی در رابطه با انجام و اجرای مزایده می باشد و این کار دارای اهمیت زیادی  نیز خواهد بود . به ویژه مزایده در رابطه با امور بانکی و همچنین مزایده امور مربوط به دادگستری .

لازم به ذکر است که ،با توجه به اصول تشریفات مزایده ،کالاهایی که تقاضای خرید داشته و به دلایل گوناگون زمینه را برای سود مالی و مادی فراهم می کنند ،با رعایت عدل و انصاف و با توجه به قانون و سازمانهای مربوط به آن، این اموال به فروش می رسند.

تشریفات مزایده دادگستری

در مزایده های حقوقی و قانونی که مربوط به دولت و ارگان های آن می باشد قیمت پایه به وسیله یک کارشناس که به رسمیت شناخته شده در دادگستری معین می شود و کسانی که قصد خرید این کالاها را دارند با توجه به رعایت نمودن تشریفات قانونی مزایده می توانند قیمت های مد نظر خود را مطرح کرده و پیشنهاد نمایند .

از سوی دیگر شخص فروشنده چه حقیقی باشد و یا حقوقی با در نظر گرفتن قیمتهای مطرح شده و بررسی روی آنها می تواند بیشترین قیمت پیشنهاد شده از سوی شخص خریدار را برگزیند.

با توجه به توضیحات داده شده به این نتیجه می رسیم که در مزایده بیشترین قیمت پیشنهادی مورد انتخاب قرار گرفته و کالاهای مورد نظر با پیمودن راه های قانونی و مالی تحت اختیار شخص خریدار قرار خواهد گرفت.

 

4.اصول مزایده در معاملات دولتی

به طور کلی قراردادهای اداری به دو شکل منعقد می شود.

گروه نخست: قراردادهای مبتنی بر رقابت همچون مزایده

گروه دوم: قراردادهای مبتنی بر توافق

در اینجا به مسائلی در رابطه با پیمان های مبتنی بر رقابت می پردازیم .

در انجام مناقصه معیار و ملاک اصلی معامله قیمت پایین می باشد به طوری که هر وقت سازمان‌های عمومی نسبت به خرید کالا و یا خدمت مورد نیاز خویش به رقابت پرداختند افرادی که پایین ترین قیمت را تحت شرایط مناسب مطرح نمایند در معامله پیروز خواهند شد.

برخلاف مناقصه مزایده  دولتی در معنی لغوی یعنی به فروش گذاشتن کالا به صورتی که اگر شخصی به عنوان خریدار قیمت بالاتری را پیشنهاد کرد این شیء به او فروخته می شود در حالیکه مزایده در در اصطلاح حقوقی معاملاتی را شامل می شود که به واسطه آن اموال قابل انتقال و یا غیر قابل انتقال که به شخص یا اشخاصی خاص تعلق دارد از طریق اجرای حکم دینی و متناسب با شرط  های تعیین شده قانونی در معرض فروش قرار می‌گیرند.

قبل از اینکه مزایده دولتی به مرحله اجرا برسد مال توسط یک کارشناس دادگستری که به رسمیت شناخته شده و مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و هزینه آن به واسطه او مشخص می شود که به عنوان بهای پایه فروش مورد انتخاب قرار می‌گیرد. با این حال شخصی که بیشترین قیمت را پیشنهاد کرده و مطرح نماید انتخاب می شود و مالی که مورد مزایده قرار گرفته شده است به آن فرد که برنده مزایده است تحویل داده شده و انتقال می گردد با توجه به این نکات مزایده برعکس مناقصه می باشد چراکه مزایده به معنای فروش به بالاترین قیمت است.

5 اصطلاحات رایج مزایده در معاملات

در صفحه گفته شده است که مزایده به معنای فروش به بالاترین قیمت می‌باشد و این دقیقاً نکته مقابل مناقصه مناقصه قرار دارد. در مزایده نیز اصطلاحاتی به چشم می خورد که میتوان هر یک را به شکل مجزا  توضیح داد. فروشنده: یکی از اصطلاحاتی که در مزایده کاربرد دارد فروشنده می باشد فروشنده به شخصی گفته می‌شود که مال خود را برای فروش  یعنی فروش سریع معرفی می کند و در معرض خرید دیگران قرار می‌دهد.

خریدار: اشخاصی را شامل می شود می تواند هم حقیقی باشد و هم حقوقی این افراد که در مزایده بیشترین قیمت را نسبت به خریدن کالای مورد نیاز مطرح کرده و پیشنهاد نمایند و سعی در خرید، فروش فوری کالا دارند خریدار شناخته می شوند.

 قیمت پایه:

مقدار پولی که به طور معمول به وسیله یک کارشناس رسمی مشخص می شود و اصولاً کمترین قیمتی است که فروشنده حاضر به فروش کالای خود به آن قیمت می باشد و در آغاز مزایده مطرح می نماید.

قیمت پیشنهادی: بیشترین پولی که خریدار قصد دارد برای خرید کالا مورد نظر پرداخت نماید.

فروش کالا: در حقیقت قیمتی که خریدار و فروشنده بر سر آن جهت فروش به توافق می رسند قیمت فروش کالا گفته می شود.

قیمت فروش: در واقع فروش فوری به قیمتی اجرا می شود که فروشنده از اول به عنوان قیمت کالای خود مطرح کرده است البته در مزایده به معنی قیمت بالاتر از قیمت پیشنهادی می باشد که توسط برنده مزایده پیشنهاد شده است.

خصوصیاتی که برای یک مزایده مورد توجه قرار می گیرد، دربرگیرنده مقدار قیمت مشخص و معین برای هر کالا، پیشنهادات، کالاهای پیشنهادی و مدت زمان یک مزایده می باشد.

ممکن است قیمت کالا مشخص شده باشد و یا نامشخص بوده و از نظر عموم پوشیده شود و احتمال دارد قیمت آن وابسته باشد.

پیشنهاد نیز به طور مطرح می شود که تمامی پیشنهاد دهندگان از دیگر پیشنهاداتی که داده می شود آگاه هستند که به این آگاهی سرباز گفته می شود. البته باید دقت داشته باشید که ممکن است پیشنهاد به شکل سر بسته باشد ،به طوری که پیشنهاد دهندگان از دیگر پیشنهادات اطلاعی نداشته باشند. پیشنهادات پیشنهاد کنندگان ممکن است دارای خصوصیات ذیل باشد:

_ مقدار قیمت ،یک روند صعودی داشته باشد .

_ گاهی ممکن است روند قیمت نزولی باشد .

_ احتمال دارد مزایده با نخستین پیشنهاد به پایان برسد .

باید توجه داشته باشید که کالاهای پیشنهادی ممکن است عیناً یکی باشد و یا چند گونه کالای متشابه پیشنهاد شده باشد گاهی نیز چندین کالای متفاوت پیشنهاد می شود .

مدت زمان برگزاری مزایده ممکن است است کم و محدود باشد اما در عین حال گاهی مدت مزایده در اختیار مزایده گر بوده و ممکن است نامحدود باشد و اتمام مزایده با موفقیت یک پیشنهاد دهنده مشخص می شود .

6.همه چیز در مورد مزایده خودرو

در نظر داشته باشید که مزایده خودرو را به طور معمول ارگانهای دولتی و شرکت‌ها و یا اشخاص خصوصی برگزار می نمایند چرا که نمی توانند خودرو را مستقیماً به فروش برسانند از این رو مزایده خودرو را ایجاد می کنند .

از جمله سازمان  های متفاوتی که به برگزاری مزایده می پردازند می توان به اعضایی همچون استانداری ها ،پلیس، شرکت های خصوصی بیمارستان ها گمرک و دیگر نشریات اشاره نمود که هر کدام از از این ارگان ها با توجه به شرایط گوناگون خود به برگزاری مزایده اقدام می نمایند.

با توجه به این هر کالا و یا به طور مثال خودرویی به مزایده گذاشته شود در واقع دارای یک قیمت پایه می باشد .اشخاصی که برای خریدن خودرو اقدام می کنند بایستی قیمتی بیشتر از قیمت پایه برای خرید کالای مورد نظر خود پیشنهاد کرده و مطرح نمایند .با این حال اگر فردی قیمت بیشتری را اعلام نماید در مزایده پیروز شده و موفق به خرید می شود.

مزایده ی خودرو خریداران

طی فرایند مزایده ی خودرو خریداران می توانند بر بر اساس اصول مزایده خودروهای کارکرده و دست دوم و حتی خشک و یا اوراقی را خریداری کرده که به طور معمول نسبت به بازار ارزان تر بوده و تقریباً ۴۰% پایین تر از قیمت بازار می باشد .

در مزایده خودرو هرگونه خودروی وجود دارد به گونه ای که تمامی خودروها از جمله خودروهای فرسوده و یا خودروهای خشک و نو در معرض رقابت برای فروش گذاشته می شود .

شخص خریدار جهت خرید خودرو باید به سراغ شرکتی برود که آن خودرو را به مزایده گذاشته و بعد از دیدن خودرو اطلاعات و شاخصه های ضروری را مانند :چگونگی پرداخت پول، ضمانت و شکل های مشارکت در مزایده را از شرکت های مرتبط دریافت نماید .

بررسی‌ها نشان می‌دهد که به طور معمول عضو مزایده گزار به میزان ۱۰ درصد از قیمت پایه را به منظور  ضمانت از شخص خریدار دریافت می نماید . با این حال اگر شخص خریدار در مزایده خودرو موفق به خرید شود بایستی مابقی مبلغ خودرو را بپردازد اما اگر اینگونه نباشد مقدار ۱۰ درصد پول شخص به وی پس داده می شود .

7.آشنایی با پروسه مناقصه و مزایده در معاملات

امروزه بر اساس قانون تجارت معاملات در چند حوزه متفاوت انجام می پذیرد که می توان به خرید و فروش اجاره و مقاطعه اشاره نمود .

باید در نظر داشته باشید که جدایی از وظایف واجب که به بعضی از سازمان‌هاوموسسه‌های که به صورت غیر دولتی شکل گرفته اند می‌توانیم بگوییم که تمامی معاملات بسیار بزرگ و کلان که مبالغ هنگفتی را شامل می‌شوند در مسیر معاملات دولتی به نظر می آید .

 توجه نمودن به دو شرط مهم شفافیت و بهره‌وری اصولی طراحی شده که بانیت کنترل و تنظیم معاملات دولتی و چگونگی وارد شدن ارگان های خصوصی به این معاملات معرفی شده است .

باید در نظر داشته باشیم که اصول برگزاری مناقصات با محوریت اینکه معاملات طبق سه گروه خرید استیجار و مقاطعه انجام می شود .

در عین حال می‌توانیم بگوییم که این اصول مناقصه می‌تواند به معاملات دستور فروش سرعت بخشیده و تسهیل نماید . نکته ای را که باید در نظر بگیریم این است که  به دلیل  پیروی از قانون قادر خواهیم بود که  معاملاتی را که  بسیار بزرگ  هستند  آنها را ارزیابی کرده  و به واسطه ایجاد مناقصه  به بخشهای خصوصی  انتقال دهیم  .