حق سرقفلی چیست؟؟؟سرقفلی، از زمانهای بسیار قدیم میان تجار کشور ما وجود داشت. در حین اجاره اماکن تجاری، مستاجر در ابتدای اجاره مبلغی را به موجر میپردازد اما مقدار اجاره بها را کم تعیین میکنند. همچنین موجر متعهد میشود که پس از پایان مدت اجاره، قرارداد اجاره را مجدد تمدید کند. بدین ترتیب برای تمدید اجاره مکان تجاری مستاجر حق اولویت دارد.مقاله حق سرقفلی برای انجام فعالیت اقتصادی به تمام نکات این موضوع میپردازد
پس از تصویب قانون سال ۵۶که مربوط به روابط موجر و مستاجر بود، واژه سرقفلی جای خود را به کسب یا پیشه داد، اما این دو واژه با یک دیگر تفاوتهای متعددی دارند.
در این مقاله به بررسی حقوقی سرقفلی، حق سرقفلی چیست؟ سرقفلی مغازه به زبان ساده و تفاوتهای حق سرقفلی و کسب یا پیشه و ویژگیهای حق سرقفلی بپردازیم، پس با نوین وکیل همراه باشید.
حق سرقفلی چه حقی است؟
مفهوم حق سرقفلی قبل از قانون تصویب شده سال ۵۶در میان تجار وجود داشته است. اما حق سرقفلی در قوانین جدید معنای متفاوتتری دارد.
- مفهوم حق کسب، پیشه یا تجارت با تبعیت از حقوق غربی در قانون روابط موجر و مستاجر سال ۵۶ ایجاد شد، این مفهوم به ایجاد اعتبار ملک اجاره شده که به دلیل فعالیت مستاجر بوجود میاید، اشاره دارد. به عبارت ساده هنگامی که فرد مکان تجاری را اجاره میکند و در اثر فعالیتهای مداوم باعث خوشنامی خود و آن مکان میشود و در نتیجه اعتبار ملک تجاری افزایش مییابد، به گونهای که مشتریان به صورت دائم برای دریافت خدمات و خرید کالا به آن مکان مراجعه مینمایند.این یکی از موارد حق سرقفلی می باشد.
- حال اگر موجر تصمیم بگیرد پس از پایان مدت اجاره، قرارداد اجاره را تمدید نکند و ملک را از مستاجر بگیرد، این امر بی عدالتی است؛ زیرا مستاجر برای رونق و اعتبار آن مکان تجاری تلاش کرده است و موجر حق بهرمندی از آن را ندارد. قانونگذار برای حمایت از مستاجر بیان کرده است که پس از پایان مدت اجاره، موجر حق تخلیه ملک را ندارد.در نتیجه اینجا می توان از حق سرقفلی استفاده نمود.
- پس از تصویب قانون سال ۷۶واژه سرقفلی با ماهیت اصلی خود بازگشت و با توجه به این قانون به دارای دو معنا میباشد:
۱-حق سرقفلی چیست؟(معنای اول)
در معنای اول، وجهی میباشد که مستاجر در ابتدای اجاره به موجر میپردازد و مبلغ اجاره بها را اندک معین میکنند، همچنین موجر موظف به تمدید قرارداد اجاره با مستاجر است.
۲- حق سرقفلی چیست؟( معنای دوم )
سرقفلی در معنای دوم به حقی میگویند که مستاجر میتواند با پرداخت اجاره بهای کم، از مکان تجاری استفاده کند و پس از پایان یافتن مدت اجاره با تمدید ان به تصرف خود در ملک اجارهای ادامه بدهد.
سرقفلی به زبان ساده
سرقفلی حقی می باشد که مستاجر با پرداخت وجهی به موجر مستحق آن می شود و بر میزان اجاره بها نیز موثر می شود به گونه ای که میزان اجاره بها را به مقدار کم تعیین می کند.
تفاوت حق سرقفلی در قوانین جدید با کسب یا پیشه چیست؟
در قسمتهای فوق تلاش کردیم مفهوم حق سرقفلی و کسب یا پیشه را بیان کنیم، در این قسمت از مقاله به تفاوتهای حق سرقفلی و کسب یا پیشه میپردازیم.
تفاوتهای حق سرقفلی در قوانین جدید و کسب یا پیشه عبارتند از:
- مفهوم حق کسب، پیشه یا تجارت با تبعیت از حقوق غربی در قانون روابط موجر و مستاجر سال ۵۶ ایجاد شد، این مفهوم به ایجاد اعتبار ملک اجاره شده که به دلیل فعالیت مستاجر است، اشاره دارد، در حالی که حق سرقفلی وجهی میباشد که مستاجر در ابتدای اجاره به موجر میپردازد و مبلغ اجاره بها را اندک معین میکنند، همچنین موجر موظف به تمدید قرارداد اجاره با مستاجر است.
- جق سرقفلی مطابق قانون کشور است و از سوی شورای نگهبان شرعی و مورد تایید اعلام شده است، اما حق کسب یا پیشه به دلیل اینکه مطابق با مبانی حقوقی کشور نیست از سوی شورای نگهبان غیر شراعی اعلام شده است.
- حق سرقفلی با پرداخت وجه توسط مستاجر به موجر ایجاد میشود، اما حق کسب یا پیشه به دلیل فعالیتهای مداوم مستاجر ایجاد میشود.
- مبلغ حق کسب یا پیشه توسط کارشناس مشخص میشود و در مواقعی که لازم است باید پرداخت شود اما مبلغ سرقفلی مشخص است که در ابتدای قرارداد اجاره به موجر پرداخت میشود و در تعیین اجاره بها موثر است.
- ضمانت و توقیف حق کسب یا پیشه امکان پذیر نیست اما ضمانت و توقیف حق سرقفلی صحیح میباشد.
- در حق کسب یا پیشه مستاجر حق انتقال منافع به غیر را ندارد. اما در حق سرقفلی مستاجر میتواند منافع به غیر را انتقال دهد.
- برای انتقال سرقفلی وجود سند رسمی الزامی نیست، اما انتقال حق کسب یا پیشه باید با سند رسمی انتقال یابد.
در ادامه با مقاله حق سرقفلی چیست با ما همراه باشید و ویژگیهای حق سرقفلی را توضیح خواهیم داد
ویژگیهای حق سرقفلی چیست؟
سرقفلی مانند سایر پدیدههای دارای ویژگیهای مخصوص به خود میباشد که در این قسمت از مقاله به بررسی آنها میپردازیم.
ویژگیهای حق سرقفلی عبارتند از:
- سرقفلی قابل توقیف و ضمانت است.
- سرقفلی قابل انتقال است و برای انتقال نیازی با سند رسمی نیست.
- سرقفلی یک مال غیر منقول میباشد.
- سرقفلی دارای حق شرعی و مورد تایید شورای نگهبان است.
- برای حق سرقفلی تمام ویژگیهای حقوق مالی صدق میکند.
- مبلغ سرقفلی با توافق موجر و مستاجر تعیین میشود و دارای مبلغ مشخص است.
- برای انتقال و نقل سرقفلی، باید مالیات سرقفلی پرداخت شود.
سرقفلی در حقوق مدنی
در ماده ۶قانون سرقفلی را اینگونه شرح دادهاند: هرگاه مالک، ملک تجاری خود را به اجاره واگذار نماید میتواند مبلغی را تحت عنوان سرقفلی از مستاجر دریافت نماید. همچنین مستاجر میتواند در اثناء مدت اجاره برای واگذاری حق خود مبلغی را از موجر یا مستاجر دیگر به عنوان سرقفلی دریافت کند، مگر آنکه در ضمن عقد اجاره حق انتقال به غیر از وی سلب شده باشد.
تبصره ۱- چنانچه مالک سرقفلی نگرفته باشد و مستاجر با دریافت سرقفلی ملک را به دیگری واگذار نماید پس از پایان مدت اجاره مستاجر اخیر حق مطالبه سرقفلی از مالک را ندارد.
تبصره ۲- در صورتی که موجر به طریق صحیح شرعی سرقفلی را به مستاجر منتقل نماید، هنگام تخلیه مستاجر حق مطالبه سرقفلی به قیمت عادله روز را دارد.
در ادامه مقاله حق سر قفلی چیست با انواع سرقفلی آشنا می شویم
انواع حق سرقفلی
به دو صورت سرقفلی میان تجار و کسب وجود دارد: ۱-سرقفلی واقعی ۲-سرقفلی حاصل از کسب و پیشه
سرقفلی واقعی
در سرقفلی واقعی مالک سرقفلی آن را برای مدت زمان معین به همراه دریافت اجاره و با شرایط خاصی به شخص دیگر واگذار میکند، البته حق مالک از درصد فروش پ سرقفلی باک توجه به قرارداد طرفین تعیین میشود.
سرقفلی حاصل از کسب و پیشه
در سرقفلی حاصل از کسب و پیشه هنگامی که مستاجر تخلفی را انجام میدهد، مالک میتواند درخواست تخلیه ملک را کند که در ای صورت نیازی به پرداخت حق سرقفلی نمیباشد.
روشهای انتقال سرقفلی
انتقال حق کسب و پیشه: مطابق با قانون سال ۵۶ انتقال حق کسب و پیشه دارای شرایطی میباشد که عبارتند از:
- اجازه مالک برای انتقال کسب و پیشه الزامی میباشد.
- انتقال باید با سند رسمی انجام گیرد.
- انتقال کسب و پیشه برای یک شغل مشابه باشد.
مطابق با قانون تصویب شده سال ۵۶ اگر مستاجر حق انتقال کسب و پیشه را نداشته باشد، در هنگام تخلیه مالک ملک موظف به پرداخت حق کسب و پیشه مستاجر میباشد و در صورت عدم پرداخت توسط مالک، مستاجر میتواند به دادگاه مراجعه کند و مجوز قانونی انتقال را دریافت نماید.
انتقال سرقفلی:
انتقال حق سرقفلی زمانی انجام میگیرد که موجر و مستاجر با یک دیگر توافق کرده باشند و مالک اجازه انتقال را به مستاجر داده باشد.
سرقفلی مغازه چیست؟(سرقفلی مغازه به زبان ساده)
سرقفلی مغازه به زبان ساده یعنی فرد مغازه خود را به شخص دیگری اجاره بدهد حال ممکن است مغازه سابقه کسب و کار نداشته باشد، به عبارت دیگر مستاجر با تلاش خود مغازه را پر رونق میکند ومشتریان زیادی را به خود جذب مینماید.
حال اگر موجر درخواست تخلیه ملک را داشته باشد به دور از انصاف است که مستاجر کسب و کاری را مدتها برای رونق آن تلاش کرده رها کند. به دلیل رونقی که مستاجر در مغازه بوجود آورده به او حق سرقفلی تعلق میگیرد، یعنی اگر مالک درخواست تخلیه ملک را کند باید سرقفلی مغازه رو به نرخ روز به مستاجر بپردازد.
با ادامه مقاله حق سرقفلی چیست با ما همراه باشید:
موارد پرداخت حق سرقفلی توسط موجر
مواردی که موجر موظف به پرداخت حق سرقفلی میباشد عبارتند از:
- درخواست تخلیه به دلیل نیاز به سکونت در محل سرقفلی
- درخواست تخلیه به علت بازسازی و احداث بنا
- درخواست تخلیه به علت نیاز موجر به کسب یا پیشه
- هنگامی که مستاجر اجازه انتقال سرقفلی را ندارد اما آن را به شخص دیگر منتقل میکند که در این صورت موجر باید نصف سرقفلی را به او بپردازد.
سخن آخر
در این مقاله تلاش کردیم به پاسخ سوال حق سرقفلی چیست؟ و سرقفلی مغازه به زبان ساده را به طور کامل شرح دهیم، امید است توانسته باشیم در این مقاله به سوالات و ابهامات شما در زمینه حق سرقفلی پاسخ داده باشیم.
شما میتوانید در زمینه حق سرقفلی و سایر مسائل حقوقی از وکلای خبره و حرفهای نوین وکیل مشاوره رایگان دریافت کنید، با استفاده از شمارههای موجود در سایت با مشاوران خبره و حرفهای ما تماس حاصل نماید و در زمینه مسئله خود مشورت بگیرید آنها وکیل مناسب را به شما معرفی میکنند.