شاید تا به حال کلمه اعسار را شنیده باشید مثلا شخصی که به شخص دیگر ضرر مالی وارد کرده است اما قادر به جبران صرر او نباشد و نتواند خسارت او را پرداخت کند. این فرد بر اساس شرایط بیان شده فردی که قادر به پرداخت نیست را معسر می گویند و شرایط که در آن نیز قرار دارد را اعسار می گویند.
در این مقاله قصد داریم اعسار و انواع آن و اعسار در پرداخت هزینه دادرسی و اعسار از پرداخت محکوم به را مورد بررسی قرار دهیم پس با ما همراه باشید.
اعسار چیست؟
اعسار در لغت به معنای رنج و سختی و مشقت می باشد. اعسار در اصطلاح حقوقی یعنی فرد از لحاظ مالی در وضعیتی قرار دارد که توانایی پرداخت بدهی های خود را ندارند. اعسار تنها مختص افراد عادی و اشخاص حقیقی می باشد و شامل تجار و افراد حقوقی نمی شود.
در واقع اگر شخصی مال و دارایی اش به اندازه ای نباشد که بتواند بدهی هایش را بپردازد معسر است و می تواند ادعای اعسار کند اما اعسار تنها دو موضوع را شامل می شود که در ادامه به توضیح آنها خواهیم پرداخت.
اعسار نسب به هزینه دادرسی
اگر شخص قصد دارد در دادگاه اقدام به اقامه دعوا کند ابتدا باید دادخواستی را ثبت نماید و هزینه های مربوط به آن دادخواست را نیز بپردازد به این هزینه ها، هزینه های دادرسی می گویند.البته میزان این هزینه ها با توجه به نوع و ارزش دعوی متفاوت می باشد. برخی اوقات شخص توانایی مالی برای پرداخت هزینه های دادرسی را ندارد در واقع دارای شرایطی می باشد که به آن اعسار نسبت به هزینه دادرسی می گویند.
قانون برای اینکه افرادی که دارای شرایط اعسار نسب به هزینه داد رسی هستند بتوانند حق خود را بگیرند راهی در نظر گرفته که اگر افراد بتوانند اعسار نسب به پرداخت هزینه دادرسی را اثبات کنند از پرداخت آن معاف می
شوند.
اعسار نسبت به محکوم به
اعسار نسب به محکوم به یعنی اگر دادگاه حکم کند که شخصی باید مقداری وجه نقد یا مال مشخصی را به شخص دیگر پرداخت کند اما ادعا نماید که توانایی پرداخت را ندارد این عدم توانایی را نسب به کل محکوم به می گویند که در این شرایط محکوم نمی تواند مبلغ را به صورت یک جا بپردازد و باید با اثبات وضعیت اعسار از دادگاه تقاضای رسیدگی به اعسار نماید.
اعسار مطلق
اعسار مطلق اعساری می باشد که شخص نتواند هزینه دادرسی و آنچه که محکوم شده است را بپردازد یعنی وضعیت مالی آن با گونه ای می باشد که نمی تواند بدهی های خود را بپردازد به این وضعیت اعسار مطلق گفته می شود و اگر فرد بتواند این وضعیت را در دادگاه اثبات کند از مزیت پرداخت بدهی معاف می شود.
اعسار نسبی
در اعسار نسبی فرد توانایی مالی پرداخت هزینه داد رسی را دارد اما نمی تواند آن را به صورت یکجا بپردازد که به این شرایطاعسار نسبی می گویند که فرد باید آن را در دادگاه اثبات کند سپس می تواند به صورت اقساط بدهی خود را بپردازد.
ثبت دادخواست اعسار
ثبت دادخواست اعسار توسط هر فردی که توانایی مالی پرداخت بدهی های خود را ندارد امکان پذیر می باشد و شخص می تواند با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی اقدام به ثبت دادخواست اعسار کند.
چه کسی میتواند دادخواست اعسار بدهد؟
برای پاسخ به سوال فوق باید گفت که هر شخصی که محکوم به پرداخت دیون شود یا باید هزینه های دادرسی را بپردازد اما توانایی مالی پرداخت آن را ندارد می تواند دادخواست اعسار را ثبت کند.
مطابق ماده ۱قانون اعسار:معسر کسی است که به واسطه عدم کفایت دارایی یا عدم دسترسی به مال خود قادر به تادیه مخارج محاکمه یا دیون خود نباشد. بر اساس این ماده هر فردی که توانایی پرداخت بدهی های خود را ندارد می تواند با اثبات اعسار از پرداخت بدهی معاف یا در زمان تعیین شده از سوی دادگاه بپردازد.
مراحل ثبت دادخواست اعسار
ثبت دادخواست اعسار برای هزینه های دادرسی و محکوم به متفاوت می باشد. اگر دادخواست اعسار برای هزینه های دادرسی باشد با هزینه های اندک ثبت خواهد شد و دادگاه به آن رسیدگی می کند و پس از اثبات اعسار او رسیدگی به دادخواست او بدون هیچ هزینه ای انجام خواهد شد.
اگر ادعای اعسار نسب به پرداخت محکوم باشد فرد برای ارائه دادخواست اعسار تا یک ماه پس از ابلاغیه فرصت دارد. فرد ابتدا باید با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی دادخواست خود را همراه با شهادت کتبی چهار نفر ارائه دهد و سپس دادگاه به درخواست او رسیدگی خواهد کرد.
کلام پایانی
اگر شما میخواهید دادخواست اعسار بدهید یا از مراحل و شرایط آن آگاه شوید می توانید با کارشناسان ما در نوین وکیل تماس بگیرید و از آن ها مشورت بگیرید.
