جرم تخریب چیست و اثبات آن چگونه است؟

این را به خوبی می دانیم که قانون گذار ها برای رعایت و حفظ حقوق دیگران ارزش زیادی قائل شده اند، حق مالکیت افراد یکی از این حقوق می باشد به این معنی که شخص می تواند در ملک خود تصرف نماید و شخص دیگری قادر نمی باشد که مانع تصرف او شود یا برای تصرف او مشکل بوجود بیاورد و مانع استفاده شخص مالک از حق مالکیت خود شود. با توجه با متن فوق تخریب اموال دیگران و آسیب وارد کردن  به مال آنها دارای مجازات ک مسئولیت کیفری و مدنی می باشد و شخص مرتکب باید خسارت هایی که زده است را جبران نماید. قصد داریم در این نوشتار مفهوم تخریب و مجازات آن و مسائل پیرامونی جرم تخریب را مورد بررسی قرار دهیم.  تخریب چیست؟ تخریب در لغت به معنای خراب کردن و ویران کردن می باشد. تخریب در اصطلاح حقوقی یعنی شخصی به صورت عمد و سوء نیت به اموال دیگران آسیب وارد کند برای مثال در ملک دیگران اقدام به آتش سوزی کند و شخص به جرم تخریب مرتکب شده است. به‌ صورت کلی جرم تخریب را خسارت وارد کردن یا نابود کردن اموال شخص دیر دانست. جرم تخریب از جمله جرایم علیه اموال و مالکیت می باشد زیرا در این جرم شخص به اموال دیگران خسارت می زند. عناصر جرم تخریب چند دسته اند؟ عناصر جرم تخریب شامل عناصر مادی، معنوی و قانونی می باشد. عنصر مادی جرم تخریب عناصر مادی جرم تخریب یعنی  جرم تحقق یابد یعنی فرد اقدام به ایجاد خسارت و نابود کردنمال دیگری کند. عنصر معنوی جرم تخریب عنصر معنوی جرم تخریب یعنی هنگامی که شخص در تخریب سوء نیت داشته باشد و تخریب اموال دیگری را  به صورت عمداً انجام دهد.بر اساس این عنصر اگر شخص جرم را به صورت غیر عمدی هم مرتکب شود،جرم تخریب محسوب خواهد شد. عنصر قانونی جرم تخریب عنصر قانونی جرم تخریب شامل اصل ۴۰و ۲۲قانون اساسی می باشد. بر اساس اصل ۴۰قانون اساسی:هیچ کس نمی توانداعمال حق خویش را وسیله اضرار به غیر یا تجاوز به منافع عمومی قرار دهد. بر اساس اصل ۲۲قانون اساسی : حیثیت، جان، مال، حقوق، مسکن و شغل اشخاصاز تعرض مصوناست مگر در مواردی که قانون تجویز کند. چند نمونه از جرائم تخریب آتش زدن اموال (احراق)‌:برای وقوع جرم تخریب با استفاده از آتش زدن مال ایجاد شعله و شعله ور شدن مال نه الزام می باشد نه کافی. حال شاید برایتان سوال بوجود آید که  مقصد از نه الزام می باشد نه کافی چیست؟گاهی ممکن است که یک مال بدون شعله بسوزد و از بین برود که در این صورت جرم تخریب به واسطه احراق  تحقق یافته است. گاهی نیز ممکن است به علت جنس مال با شعله زیاد نسوزد و دچار آسیب نشود در این صورت جرمی تحققنیافته است. اموالی که در معرض این جرم  می باشند عبارتند از زمین، زمین زراعتی، منازل مسکونی، اشجار ها. تخریب اموال تاریخی و فرهنگی : تخریب اموال تاریخی و فرهنگی شامل ماده های ۵۰۹تا ۵۵۴ می باشد که در ادامه به توضیح آن می پردازیم. لازم به ذکر می باشد که ماده های ۵۰۹تا  به۵۵۴ اعمالی مانند سرقت، قاچاق، کاوش، خرید و فروش و تغییر دادن اموال تاریخی و فرهنگی می پردازد.  که در ادامه آخرین ماده را بیان خواهیم کرد. ماده ۵۵۴عبارتند از: هر کس از وقوع جرمی مطلع شده و برای خلاصی مجرم از محاکمه و محکومیت مساعدت می کند از قبیل اینکه برای او منزل تهیه کندیا ادله جرم رو مخفی نماید یا برای تبرئه مجرم ادله جعلی ابراز کند حسب مورد به یک تا سه سال حبس محکوم می شود. تخریب اموال دولتی و عمومی:‌ تخریب اموال دولتی و عمومی یکی از موارد تخریب می باشد. بر اساس ماده ۶۸۳‌قانون مجازات اسلامی:‌ هر نوع نهب، غارت، اتلاف اموال، اجناس و امتعه یا محصولات که از طرف جماعتی بیش از ۳نفر به نحو قهر و غلبه واقع شود چنانچه محارب شناخته نشود، به حبس از۲تا ۵سال محکوم خواهند شد. همچنین مطابق با قانون مجازات اسلامی جهت قاچاق اسلحه و مهمات حمل و نگهداری و توزیع و ساخت و مونتاژ مواد محترقه جرم می باشد و مرتکبین این جرم به ۳ماه و یک روز تا دو سال به حبس محکوم خواهند شد. گاهی شخص موجب تخریب و آسیب دیدن اموال عمومی می شود که عدم آسایش و آرامش مردم را در پی خواهد داشت که در نهایت منجر به برهم ریختن نظم عمومی می شود این اقدام جرم شناخته شده اند که بر اساس ماده ۶۱۸قانون مجازات اسلامی: هر کس با هیاهو و جنجال یا حرکات غیر متعارف یا تعرض به افراد موجب اخلال نظم و آسایش و آرامش عمومی شود یا مردم را از کسب و کار باز دارد به حبس از سه ما تا یک سال و تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم خواهد شد. تخریب اسناد و نوشته های دولتی : تخریب اسناد و نوشته های دولتی شامل ماده های ۵۴۴و۶۸۱قانون مجازات اسلامی می باشد. بر اساس ماده ۵۴۴قانون مجازات اسلامی: هر گاه بعض یا کل نوشته‌ ها یا اسناد یا اوراق یا دفاتر یا مطالبی که در دفاتر ثبت و ضبط دولتی مندرج یا در اماکن دولتی محفوظ یا نزد ‌اشخاصی که رسماً مامور حفظ آنها هستند سپرده شده باشد، ربوده یا تخریب یا بر خلاف مقررات معدوم شود دفتردار و مباشر ثبت و ضبط اسناد مذکور و سایر اشخاص که به واسطه اهمال آنها جرم مذکور وقوع یافته است، به حبس از شش ماه تا دو سال محکوم خواهند شد. بر اساس ماده ۶۸۱قانون مجازات اسلامی :‌هر کس عالماً دفاتر و قباله ها و سایر اسناد دولتی را بسوزاند یا به هر نحو دیگری تلف کند به حبس از دو تا ده سال محکوم خواهد شد. تخریب محیط زیست: بر اساس ماده ۶۸۶قانون مجازات اسلامی: هر کس درختان موضوع ماده یک قانون گسترش فضای سبز را عالماً عامداً و بر خلاف قانون مذکور قطع یا موجبات از بین رفتن آنها را‌ فراهم آورد علاوه بر جبران خسارت وارده حسب مورد به حبس تعزیری از شش ماه تا سه سال و یا جزای نقدی از سه میلیون تا هیجده میلیون ریال‌ محکوم خواهد شد. تخریب و اتلاف اموال و حیوانات: بر اساس ماده ۶۸۴قانون مجازات اسلامی:هر کس محصول دیگری را بچراند یا تاکستان یا باغ میوه یا نخلستان کسی را خراب کند یا محصول دیگری را قطع و درو نماید یا به واسطه سرقت یا قطع آبی که متعلق به آن است یا با اقدامات و وسایل دیگر خشک کند یا باعث تضییع آن بشود یا آسیاب دیگری را از استفاده بیاندازد به‌ حبس از شش ماه تا سه سال و شلاق تا (۷۴) ضربه محکوم می‌شود.   جرم تخریب قابل گذشت  می باشد؟ مطابق با ماده ۱۰۳قانون مجازات اسلامی: چنانچه قابل گذشت بودن جرمی در قانون تصریح نشده باشد، غیرقابل گذشت محسوب می شود مگر اینکه از حق الناس بوده و شرعاً قابل گذشت باشد. اما قانونگذار در ماده ۱۰۴‌قانون مجازات اسلامی جرایمی که قابل گذشت هستند را بیان کرده است.

• تخریب اسناد تجاری و غیر تجاری متعلق به شخص دیگر
• تخریب اشیاء منقول یا غیر منقول متعلق به شخص دیگر
• اصل درخت خرما شخصی به هر وسیله ای تخریب کنند.
• منازل و املاک دیگری را تخریب و هتک حرمت کنند.
• به حیوانات که شکار آنها ممنوع می باشد و حیوان حلال گوشت آسیب وارد کنند.
• درختان باغ دیگری را تخریب کنند.

  اثبات جرم تخریب برای اثبات جرم تخریب باید از ادله جرم کیفری استفاده نمود که عبارتند از :

• اقرار ‌: فرد مرتکب به جرم خود اقرار کند کا پس از اقرار جرم وی ثابت می شود.
• شهادت شهود: اگر دو شاهد واجد شرایط به ارتکاب جرم توسط شخص شهادت دهند جرم تخریب اثبات می شود.
• علم قاضی: قاضی با استفاده از مدارک و اسنادی که به او ارائه می دهند جرم شخص مرتکب را اثبات می کند و مجازاتی را برای او تعیین می کند.

مجازات جرم تخریب

• اگر شخصی عمدا اموال شخص دیگر مانند منزل مسکونی، زمین یا اشجار و مزارع کشاورزی یا اموال عمومی کشتی، هواپیما، کارخانه یا انبار و … را آتش بزند به دو تا پنج سال حبس محکوم خواهد شد.
• بر اساس ماده ۶۷۶قانون مجازات اسلامی:هر کس سایر اشیای منقول متعلق به دیگری را آتش بزند به شش تا سه سال حبس محکوم خواهد شد.
• بر اساس ماده ۶۷۷قانون مجازات اسلامی : هر کس عمداً اشیای منقول یا غیر منقول متعلق به دیگری را تخریب نماید یا به هر نحو کلا یا بعضاً تلف نماید و یا از کار انداز به حبس از شش ماه تا سه سال محکوم خواهد شد.
• بر اساس ماده ۶۷۸قانون مجازات اسلامی: هر گاهجرایم ذکر شده در ماده ۶۷۶و۶۷۷ وسیله مواد منفجره واقع شده باشدمجازات مرتکب دو تا پنج سال حبس است.

 مرجع صالح رسیدگی به جرم تخریب ابتدا برای شکایت از جرم تخریب باید شکواییه تنظیم شود و دفتر خدمات قضایی ارائه بدهیم تا به دادسرای وقوع جرم ارجاع دهند و شکایت مورد بررسی و رسیدگی قرار گیرد. اگر پرونده مدعی خصوصی داشته باشد مرتکب علاوه بر مجازات های بیان شده مطابق جرم صورت گرفته باید خسارت وارده به مالک مال را نیز پرداخت کند.