دعوای تصرف عدوانی چیست و شامل چه مواردی می شود؟

تصرف عدوانی دارای دو بعد تصرف عدوانی حقوقی و تصرف عدوانی کیفری است. در دعوای تصرف عدوانی فرد قادر است توسط حقوقی یا کیفری اقدام نماید و در انتخاب آن ها تا حدودی اختیار دارد. ولی نحوه اثبات و اقدامات فرد در هر یک از انتخاب ها متقاوت است. در نتیجه بایستی با توجه به ادله اثباتی خود یکی از این دو راه را انتخاب نماید تا از اتلاف وقت خود و مراجع قضایی جلوگیری کند.

در مورد قوانین حقوقی پرونده های ملکی می توانید از یک وکیل ملکی با تجربه کمک بگیرید.

مسائل حقوقی پیچیدگی ها و ظرافت های بسیاری دارند که که قطعا هر یک از کارشناسان حقوقی و وکلا تنها می توانند در یکی از آن ها ماهر شوند. ولی شاید یکی از پیچیده ترین و سخت ترین دعاوی موجود در دادگاه ها، مرتبط با قوانین مالکیت و املاک است. توجه نمایید که برای دادگاه تفاوتی نمی کند که در این دعوا شما مالک باشید یا مستاجر، بلکه در این شرایط فقط تصرف قبلی در نظر می گیرد.

تصرف عدوانی کیفری

تصرف عدوانی کیفری به معنی تصرف مالی که به شخص دیگری تعلق دارد، آن هم با اطلاع از این که مال به شخص دیگری تعلق دارد. تصرف عدوانی کیفری از نظر قانونی تصرف عدوانی کیفری جرم محسوب می شود. بنابراین در صورت اثبات جرم، شخص از یک ماه الی 1 سال به حبس محکوم می شود. این نوع تصرف برای اموال غیرمنقول اطلاق می گردد. در تصرف عدوانی کیفری شخص بایستی مالکیت مال غیرمنقول را اثبات کند.

تصرف عدوانی حقوقی

تصرف عدوانی حقوقی بسیار شبیه تصرف عدوانی کیفری است ولی تفاوت کمی این دو دارند. در تصرف عدوانی حقوقی نیازی به احراز مالکیت قبلی مال نیست. در حالی که براساس ماده 690 در تصرف کیفری بایستی احراز مالکیت صورت گیرد. رکن روانی یکی از موضوعاتی است که در تصرف موثر است. یعنی بایستی برای دادگاه مشخص شود که آیا متصرف اطلاع داشته مال متعلق به غیر بوده یا خیر. این مسئله یکی از تفاوت های مهم این دو نوع تصرف است. تصرف حقوقی با تقدیم دادخواست حقوقی قابل مطرح شدن است. اما برای طرح تصرف کیفری نیاز به تقدیم دادخواست حقوقی نیست و صرف شکایت کیفری برای تعقیب جزایی متهم و صدور حکم رفع تصرف کفایت می کند.

ارکان دعوای تصرف عدوانی

ارکان دعوای تصرف عدوانی شامل موارد زیر است.

تصرف سابق خواهان:

رکن اول تصرف عدوانی حقوقی این است که خواهان بایستی تصرف سابق خود را ثابت کند. همان طور که می دانید منظور مالکیت نیست لزوما و همین که تصرف سابق خود را اثبات کند کافی است.

لحوق تصرف خوانده:

رکن بعدی تصرف عدوانی این است که تصرف خوانده با تصرف سابق خواهان ملحق می شود. بنابراین این موخر بودن تصرفات خوانده نیز بایستی ثابت شود.

عدوانی بودن تصرف:

عدوانی بودن تصرف، شرط دعوی تصرف عدوانی محسوب می شود. چنان چه تصرف خوانده به موجب قانون باشد، دعوای تصرف عدوانی موضوعیت نخواهد داشت.

غیرمنقول بودن مال:

رکن بعدی دعوای تصرف عدوانی غیرمنقول بودن مال است و در باب مال منقول چنین دعوایی تایید نخواهد شد. مسئله دعوی تصرف عدوانی لزوما مال غیرمنقول است. منظور از مال غیر منقول نیز در قانون مدنی بیان شده است. براساس قانون مدنی مال غیرمنقول مالی است که نتوان از جایی به جای دیگر انتقال داد. این شرط در تصرف عدوانی کیفری موضوعیت ندارد و مسئله تصرف عدوانی کیفری نیز می تواند مال منقول باشد و هم غیرمنقول.

تصرف عدوانی در مال مشاع

مال از جهت های متعددی تقسیم می شود و یکی از انواع تقسیم مال تقسیم به مال مشاع و تفکیک است. مال مشاع شرکاء در جزء جزء مال شریک هستند. در باب تصرف عدوانی در مال مشاع نیز بایستی گفت با وجودی که شریک مال مشاع شریک مال است. اما باز جرم تصرف عدوانی در این نوع مال قابل تحقق است. چرا که شریک یا شرکای دیگری نیز در آن مال مالکیت دارند و علاوه براین عنصر معنوی آن تایید شده است.

تصرف عدوانی در ملک مشاع چگونه است؟

یکی از مهم ترین مشکلاتی که ممکن است در هر یک از ساختمان های امروزی اتفاق افتد، دعوا در املاک مشاع است. تصور کنید که شما به همراه شریک خود، ملکی را خریداری نموده اید و از همان ابتدا، حد استفاده از این ملک را بین خود تقسیم کرده اید. ولی با گذشت زمان شریک شما از محدوده ی خود تجاوز کرده و بخشی از سهم شما را نیر به تصرف خود درآورده است. در چنین شرایطی می توانید درخواست خود را به دادگاه ارائه نمایید. اغلب در این شرایط، قاضی به‌رفع تصرف ملک شماع رای صادر می‌کند و مشکل چندانی در این حوزه نخواهید داشت. البته پیشنهاد می شود پیش از خرید املاک مشاع، در رابطه با تقسیم بندی آن نهایت شفافیت و صراحت را به خرج دهید تا در آینده دچار چنین مشکلاتی نشوید.

طبق ماده 167 قانون آیین دادرسی مدنی پنان چه دو یا چند نفر مال غیرمنقولی را به صورت مشترک در تصرف داشته باشند و برخی از آن ها مانع تصرف و یا استفاده و یا مزاحم استفاده برخی دیگر شود حسب مورد در حکم یا مزاحمت یا ممانعت از حق محسوب می شود. ارکان دعوا در ملک مشاع دارای سابقه تصرف خواهان و عدم تصرف سابق خوانده و در نتیجه عدوانی بودن تصرفات خوانده است و در دادگاه رسیدگی می شود.

مقایسه دعوای تصرف عدوانی و خلع ید

دعوای تصرف عدوانی چارچوب مشترکی با دعوای خلع ید دارد و البته تفاوت هایی نیز با هم دارند. هر دو دعوا در رابطه با مال غیرمنقول طرح می شوند و در هر دو دعوا کسی مال مورد تصرف یا مالکیت دیگری را از تصرف او خارج نموده و در حقیقت مالی را به زور تصاحب شده است. البته تفاوت این دو دعوا نیز در این است که در دعوای خلع ید شما بایستی مالک مال باشید. چنان چه مالک مال نباشید قادر نیستید دعوای خلع ید را اقامه کنید. در دعوای تصرف عدوانی شما صرفا متصرف سابق مال هستید و ممکن است به عنوان مثال مستاجر ملکی باشید و مالک مانع تصرفات قانونی شما شود در این صورت شما می توانید علیه او دعوای تصرف عدوانی اقامه کنید.

وکیل تصرف عدوانی

یک وکیل حرفه ای و مجرب می تواند شما را به نتیجه دلخواه نزدیک کند. به ویژه در پرونده های مالی و کیفری چرا که در چنین پرونده های بسیاری از افراد آگاهی به قانون مد نظر ندارند و راه حل مشکل را نمی شناسند و نیاز دارند با کمک وکلای مجرب به دفاع از خود برآیند. چنان چه آگاهی کافی ندارید و یا از وکیل با تجربه استفاده نکنید ممکن است با شکست روبه رو شوید. موسسه حقوقی نوین وکیل با استفاده از بهترین وکلا مشاوره های لازم را به شما ارائه می دهند و دسترسی به  حقوق خود را ساده تر می کنند.