تقسیم ارث سهام عدالت

قبل از این که وارد بحث تقسیم ارث سهام عدالت شویم توضیح مختصری در خصوص سهام عدالت خدمت شما عزیزان ارائه خواهیم نمود.

سهام عدالت چیست

طبق تعریف سامانه اطلاع رسانی سهام عدالت: فروش تسهیلات قسمتی از شرکت های دولتی تعیین شده، به اقشار کم درآمد کشور است. خیلی ساده بخواهیم توضیح دهیم می توانیم بگوییم سهام عدالت یک نوع یارانه می باشد. این طرح در زمان ریاست جمهوری آقای احمدی نژاد پایه ریزی شد تا از قشر آسیب پذیر کشور حمایت نماید.

تکلیف سهام عدالت متوفی چه می شود؟

پس از فوت صاحب سهام عدالت، ورثه متوفی باید با در دست داشتن انحصار وراثت و مدارک شناسایی به دفتر خدمات پیش خوان دولت مراجعه و به روش شرکت سپرده گذاری مراحل منتقل نمودن سهام عدالت به ورثه متوفی صورت پذیرد.

چه کسانی از سهام عدالت ارث می برند؟

سهام عدالت همچون دارایی های دیگر جزء اموال متوفی می باشد و در تقسیم، تفاوتی با دیگر دارایی ها ندارد. لذا همانطور که در بخش طبقات ارث توضیح داده شد اشخاص ذیل از سهام عدالت ارث می برند:

طبقه اول شامل: مادر، پدر، فرزندان و نوه ها می باشد.

طبقه دوم شامل: اجداد، برادران و خواهران و فرزندان آنان.

طبقه سوم شامل: عمو، عمه، خاله و دایی و فرزندان آنان.

تقسیم ارث سهام عدالت براساس طبقات ارث

تقسیم ارث طبق طبقات ارث هر طبقه ای که وجود داشته باشند طبقات بعدی ارث نخواهند برد. مثلاً زمانی که متوفی فرزند دارد، خواهر و برادر متوفی ارث نمی برند. همسر جزء طبقات نمی باشد و به همراه کلیه طبقات ارث می برند. پس همسر به اندازه سهمش به همراه طبقات ارث می برد.

مسئله ارث بسیار گسترده و در عین حال پیچیده می باشد. بر همین اساس به اختصار توضیحاتی در خصوص نحوه ارث بردن وراث ارائه می‌ دهیم.

زن متوفی چنان چه فرزند داشته باشد یک هشتم ارث می برد. اگر فرزندی نداشته باشند یک چهارم از سهام عدالت ارث می برد.

شوهر متوفی چنان چه فرزند داشته باشند یک چهارم ارث می برد. اگر فرزندی نداشته باشند یک دوم از سهام عدالت ارث می برد.

مادر و پدر متوفی نسبت به تمام ارث و سهام عدالت هر کدام یک ششم ارث می برند.

 فرزندان چنان چه پسر و دختر باشند از باقی مانده سهام عدالت، پسرها دو برابر دخترها ارث می برند. در صورت همجنس بودن فرزندان، از سهام عدالت به صورت مساوی ارث می برند.

نوه ها در شرایطی ارث می‌برند که مادر یا پدرشان در زمان فوت صاحب سهام عدالت زنده بوده باشد و پس از متوفی، فوت کرده باشند. در اصل نوه ها سهم الارث مادر یا پدر خود را می برند، حال اگر نوه دختری باشد سهم الارث دختر را می برد. اگر نوه پسری باشد سهم الارث پسر را می برد.

تقسیم ارث قبل از فوت

دغدغه ای که اکثر والدین در خصوص فرزندانشان بعد از فوتشان دارند تقسیم ارث می باشد. زیرا بیم این دارند که پس از فوتشان فرزندان بر سر اموال با یکدیگر درگیر شده و حق و ناحق شود. لذا برخی از والدین تمایل دارند تا زمانی که در قید حیات هستند تکلیف اموال خود را اعم از منقول و غیر منقول مشخص نمایند.

نوین وکیل تصمیم دارد تا در این خصوص اطلاعات حقوقی را در اختیار شما قرار دهد تا کمی از این دغدغه بکاهد. پس چنان چه در هر بخش از مقاله تقسیم ارث سهام عدالت نیاز به مشاوره حقوقی داشتید با مشاورین نوین وکیل تماس حاصل فرمایید.

تقسیم ارث قبل از فوت به صورت قطعی

این نوع تقسیم اموال به صورت بیع می باشد یعنی پدر یا مادر به عنوان فروشنده، اموال و مال خود را در دفتر اسناد رسمی به صورت قطعی به نام فرزندان خود می نمایند و به کلی رابطه حقوقی خود را با آن مال قطع می نمایند. این راه بسیار پرخطر بوده و پیشنهاد می کنیم قبل از تصمیم به این عمل حقوقی حتماً با نوین وکیل مشورت نمایید تا از تبعات آن مطلع شوید. زیرا با انتقال قطعی اموال به نام فرزندان، دیگر هیچ حقی مادر و پدر در آن اموال ندارند.

در هر صورت چنان چه تمایل به این عمل حقوقی داشتید با به همراه داشتن اسناد مربوط به اموال و شناسنامه و کارت ملی به دفاتر اسناد رسمی مراجعه نموده و پس از گرفتن استعلامات مربوطه اقدام به انتقال قطعی اموال به فرزندان نمایید.

 تقسیم ارث قبل از فوت به صورت صلح

موسسه حقوقی نوین وکیل به والدین پیشنهاد می کند چنان چه برای تقسیم ارث  قبل از فوت مصمم هستید از این طریق اقدام نمایید. در صورت ناخلف بودن فرزند یا فرزندان، دچار دردسر و مشکل نشوید.

لازم به ذکر است که عقد صلح یک نوع واگذاری و انتقال اموال محسوب می‌شود. اما شرایطش کمی با عقد بیع متفاوت است. در عقد بیع کلاً اموال منتقل می یابد و والدین دیگر حقی نسبت به آن ندارند اما در عقد صلح، والدین تا زمانی در قید حیات هستند می‌توانند از منفعت آن اموال استفاده نموده و پس از فوت به صورت اتوماتیک به فرزندان منتقل می‌شود.

برای انجام این عمل حقوقی (صلح) والدین می توانند به دفتر اسناد رسمی با در دست داشتن اسناد اموال و مدارک شناسایی خود و فرزندانی که قرار است به آن ها صلح شود، مراجعه نموده و به صورتی که خود صلاح می دانند به نام فرزندان صلح نمایند.

به عنوان مثال:

به هر یک از آن ها یک یا چند دانگ از ملک را صلح نمایید و حق استفاده و منفعت از آن برایتان یا برای اشخاص دیگر نیز محفوظ خواهد ماند و در متن صلح حتماً این شرط قید شود که تا زمانی که در قید حیات هستید، حق منتفع شدن از ملک منحصر به فرد شماست. به این نوع صلح نیز صلح عمری می گویند. در خصوص این نوع عمل حقوقی نکات زیر نیز لازم به ذکر است.

1. چنان چه ملکی به صورت صلح عمری به فرزندان منتقل شد والدین می توانند در متن صلح نامه شرط نمایند که حق استفاده از ملک مذکور را تا زمانی که زنده هستند به شخص دیگر بدهند.
2. چنان چه والدین بیم این را دارند که فرزندی ناخلف باعث شود که ایشان در دوران سالمندی باعث آزار و اذیت شوند می توانند در متن صلح نامه، حق فسخ را قید نمایند که این مسئله را نوین وکیل به والدین پیشنهاد می کند. زیرا ممکن است مثلاً عروس خانواده در صورت اجرا گذاشتن مهریه، سهم همسر خود را که از طریق صلح نامه به ایشان منتقل شده است را توقیف نماید. لذا شرط حق فسخ را به والدین عزیز پیشنهاد می کنیم.
3. هزینه نگهداری از مال موضوع انتقال طبق ماده 49 قانون مدنی بر عهده والدین نیست. بلکه بر عهده اشخاصی است که مال از طریق صلح عمری به آن ها انتقال یافته است.

تقسیم ارث قبل از فوت در قالب وصیت نامه

برخی از والدین در زمان حیات خود تصمیم بر تقسیم نمودن اموال خود در قالب وصیت دارند. لازم به ذکر است برای تقسیم ارث  فقط تا میزان یک سوم از اموال، قابل واگذاری از طریق وصیت می باشد آن هم به این دلیل است که حق و حقوق دیگر وارثین محفوظ بماند.

چنان چه بیش ازیک سوم از اموال وصیت شود، وراث متوفی باید تنفیذ نمایند. در غیر این صورت فقط تا یک سوم از اموال قابل انتقال می باشد. ضمناً شخصی که وصیت می کند نمی تواند احدی از وراث را از ارث محروم نماید. زیرا این عمل برخلاف قانون بوده و وصیت صحیح نمی باشد.

تفاوت صلح عمری با وصیت چیست؟

1. اجرای وصیت معلق به فوت وصیت کننده (موصی) است. اما صلح عمری معلق به فوت نمی باشد. مثلاً شخصی به خاطر این که بعد از فوتش فرزندان باعث آوارگی مادرشان نشوند و ایشان را بی خانمان نکنند. ملک خود را صلح می کند به همسرش و زمانی که پدر فوت نمود ملک مذکور به نام ایشان می شود.
2. هر شخصی می تواند تمام یا قسمتی از اموال خود را به نام هر شخصی یا اشخاصی صلح نماید. اما در وصیت فقط تا یک سوم اموال خود را می تواند وصیت کند و بیش از آن باید توسط وراث دیگر تایید شود.