یکی از قوانینی که برای زن در نظر گرفته شده است، حق حبس زوجه است. قانون این حق را به زن داده است تا طبق آن بتواند تا وقتی که همسر مهریه او را پرداخت نکرده است از انجام وظایف زناشویی در برابر وی امتناع کند. بایستی این نکته را در نظر داشته باشید که حق حبس زوجه یک قاعده استثنایی و مختص زوجه است و مرد قادر نیست از این قاعده استفاده کند.
مقدمه
در قانون مدنی، حقوقی برای زنان در نظر گرفته شده است که اگر فقط کمی از آن اطلاع داشته باشند متوجه خواهند شد که قانون از زنان بیشتر از مردها حمایت می کند. و این که برخی زنان با این تصور که حقوقشان با آقایان برابری نمی کند به این دلیل است که از این قوانین بی اطلاع هستند.
یکی از این قوانین، حق حبس زوجه است که نوین وکیل تصمیم دارد تا کاربران عزیز را با این حق حبس بیشتر آشنا کند. پس چنان چه هر قسمت این مقاله برایتان سوالی بوجود آمد یا نیاز به مشاوره حقوقی داشتید با موسسه حقوقی نوین وکیل تماس حاصل فرمایید. مشاوران حقوقی و وکلای دادگستری پاسخگو تمام سوالات شما خواهند بود. تا آخر این مقاله را مطالعه فرمایید.
| مقاله پیشنهادی: خسارت برهم زدن نامزدی |
حق حبس زوجه چیست؟ (حق حبس در دوران نامزدی)
طبق ماده 1085 قانون مدنی – زن می تواند تا مهر به او تسلیم نشده از ایفاء وظائفی که در مقابل شوهر دارد امتناع کند. مشروط بر اینکه مهر او حال باشد و این امتناع مسقط حق نفقه نخواهد بود.
زوجه می تواند تا زمانی که مهریه خود را از زوج دریافت نکرده تمکین نکند. چه تمکین عام و چه تمکین خاص، یا ساده تر گفته شود زوجه می تواند تا هنگامی که مهریه خود را نگرفته وظایف زناشویی را انجام ندهد. همان طور که در بخش تمکین توضیح داده شد یکی از جاهایی که اگر زوجه تمکین نکند نفقه قطع نمی شود در حق حبس است.
شرایط حق حبس زوجه در دوران عقد
1 . طبق ماده 1085 قانون مدنی مهر باید حال بوده باشد. لازم به ذکر است براساس ماده مذکور مهریه زوجه باید حال باشد یعنی عندالمطالبه باشد. در غیر این صورت نمی تواند از حق حبس زوجه استفاده نماید. زیرا اگر (مؤجل) مدت دار باشد. اولاً زوجه نمی تواند از حق حبس استفاده کند ثانیاً در صورت امتناع از وظایف زناشویی باعث از بین رفتن نفقه می شود.
2 . طبق رای وحدت رویه 718 مورخه 1390/02/13 چنان چه زن از شوهر خود تمکین عام نماید حتی اگر رابطه جنسی با ایشان نداشته باشد هرگز نمی تواند از حق حبس زوجه استفاده نماید. در نتیجه مقصود ماده 1085 قانون مدنی هم شامل تمکین عام و هم شامل تمکین خاص است.
| همچنین بخوانید: شرایط و قوانین مهریه زوجه |
حق حبس در صورت تقسیط مهریه
طبق رای وحدت رویه شماره 708 هیئت عمومی دیوان عالی کشور مورخه 1387/05/22 طبق ماده 1085 قانون مدنی، زن اختیار دارد تا مهریه به او پرداخت نشده است از انجام وظایف زناشویی خودداری نماید. چنان چه مرد در پرداخت مهریه به طور یکجا ناتوان (معسر) باشد می تواند به صورت اقساط مهریه را به زن پرداخت نماید.
لازم به ذکر است با عنایت به حکم ماده 1085 قانون مدنی که کل مهریه مورد نظر است. با توجه به مقدار مهریه که با نظر و توافق طرفین تعیین شده است، صادر نمودن حکم به اقساط شدن مهریه که علت آن ناتوان و معسر بودن زوج در پرداخت یک جای مهریه می باشد باعث مسقط و از بین رفتن مهریه نمی شود و حق زن را ضایع نمی نماید. مگر به رضایت خودش، چون اولاً حق حبس و حرج دو موضوع جدا از هم می باشد یکی در دیگری موثر نیست. دوماً موضوع مهریه در ماده 1085 قانون مدنی دلالت بر تمامی مهریه داشته و گرفتن اقساط، دلیلی بر دریافت مهریه به معنی آنچه که در هنگام عقد بوده نیست. لذا قسطی شدن مهریه، حق حبس زن را از بین نمی برد.
حق حبس در ازداوج دوم (مجدد)
همان طور که در بخش شرایط حق حبس زوجه توضیح داده شد. اولاً مهریه باید حال باشد دوماً زن از وظایف زناشویی باید خودداری کرده باشد.
اما سوالی که در اینجا پیش می آید این است که اگر زنی برای بار دوم با شخص دیگر ازدواج نماید آیا در این ازدواج مجدد می تواند از حق حبس استفاده نماید یا خیر؟
سوال دیگری که به وجود می آید این است که چنان چه زن در ازدواج اول خود رابطه جنسی داشته باشد، آیا در ازدواج مجدد می تواند از تمکین عام و خاص امتناع ورزد تا زمانی که مهریه خود را بگیرد؟
در پاسخ به سوالات مذکور باید گفت که طبق ماده 1085 قانون مدنی برای استفاده از حق حبس :
- مهریه حال باشد.
- زن قبل از استفاده از حق حبس از شوهر خود تمکین نکرده باشد. برهمین اساس ازدواج دوم (مجدد) هیچگونه اثری در استفاده از حق حبس توسط زن ندارد.
بر فرض مثال چنان چه زنی قبلاً ازدواج کرده باشد و رابطه نزدیکی رخ داده باشد و آن ازدواج منتهی به طلاق و جدایی شود، اگر همان زن مجدداً ازدواج نماید و با همسر خود رابطه زناشویی برقرار نکرده باشد طبق قانون می تواند در ازدواج مجدد خود از حق حبس استفاده نماید. لازم به ذکر است که با استفاده از حق حبس در ازدواج دوم، نفقه زن پا بر جاست و شوهر موظف است که نفقه زن را پرداخت نماید.
چنان چه نیاز به توضیحات و اطلاعات بیشتر دارید با مشاورین نوین وکیل تماس حاصل فرمایید.
حق حبس زوجه مهریه عندالمطالبه و مهریه عندالاستطاعه
تفاوت مهریه عندالمطالبه و مهریه عندالاستطاعه در این است که:
مهریه عندالمطالبه:
به محض منعقد شدن عقد نکاح، زن می‌تواند مهریه خود را مطالبه نماید و مرد نیز باید مهریه زن را پرداخت نماید.
مهریه عندالاستطاعه:
مهریه‌ای می‌باشد که چنان‌چه مرد توانایی مالی داشته باشد قابل پرداخت است و جهت مطالبه آن، زن باید اموال اعم از منقول و غیر منقول مرد را به اداره اجرای ثبت یا دادگاه معرفی نماید.
| مقاله پیشنهادی: طلاق یکطرفه از طرف زن |
البته در بخش مهریه به طور کامل توضیح داده شده است.
طبق ماده 1085 قانون مدنی زمانی زن می‌تواند از حق حبس استفاده نماید که مهریه او حال (عندالمطالبه) باشد، پس در نتیجه زنی که مهریه‌اش عندالاستطاعه باشد نمی‌تواند از حق حبس استفاده نماید.
چنان چه زن از حق حبس زوجه استفاده کند مرد نیز حق درخواست ازدواج مجدد را می‌تواند داشته باشد.
همان طور که توضیح داده شد اگر زن از حق حبس استفاده نماید و مرد نیز توانایی پرداخت کل مهریه را نداشته باشد و دادخواست اعسار دهد و دادگاه با آن موافقت نماید و کل مهریه زن به صورت اقساطی پرداخت شود این اقساط باعث از بین رفتن حق حبس زوجه نمی‌شود. بنابراین زن می‌تواند تا کل اقساط تمام نشده است تمکین نکند. لذا احتمال دارد که سال‌های سال پرداخت اقساط به طول انجامد. بنابراین در چنین شرایطی رای وحدت رویه 716 هیئت عمومی دیوان عالی کشور بیان می‌دارد:
نظر به این که براساس ماده 1108 قانون مدنی، تمکین زن از مرد وظیفه قانونی زن است در نتیجه چنان‌چه بدون مانع شرعی از ایفاء تکالیف زوجیت خودداری نماید و مرد نیز این مسئله را در دادگاه ثابت و دریافت اجازه ازدواج مجدد نماید، وکالت زن از مرد در طلاق که به حکم ماده 1119 قانون مدنی، ضمن عقد نکاح شرط و مراتب در سند نکاحیه ذیل بند ب شرایط ضمن عقد در ردیف 12 قید شده و قابل اعمال نیست.
حق حبس زوجه و شکایت ترک انفاق
طبق قانون مدنی زن می تواند از حق حبس استفاده نماید و تا مهریه خود را تمام و کمال نگرفته است تمکین نکند و نفقه ایشان هم ساقط نمی شود.
سوالی در اینجا مطرح می شود که چنان چه مرد از پرداخت نفقه خودداری کند آیا شکایت کیفری ترک انفاق می تواند مطرح کند یا خیر؟
همچنین مطالعه نمایید: طلاق یکطرفه از طرف زن
براساس رای وحدت رویه شماره 633 هیئت عمومی دیوان عالی کشور مورخه 1378/02/14 هرچند براساس ماده 1085 قانون مدنی تا زمانی که زوجه مهریه خود را دریافت ننموده، می تواند تمکین نکند و این عدم تمکین باعث از بین رفتن نفقه نمی شود. اما مقررات ماده مذکور فقط به رابطه حقوقی زن و ساقط نشدن حق مطالبه نفقه زن مربوط است و از نقطه نظر جزایی با لحاظ مدلول ماده 642 قانون مجازات اسلامی، تعزیرات مصوب 1357/03/02 مجلس شواری اسلامی که طبق آن حکم به مجازات مرد به علت خودداری از پرداخت نفقه زن به تمکین زن منوط شده است و با وصف امتناع زوجه از تمکین ولو به اعتذار استفاده از اختیار حاصله از مقررات ماده 1085 قانون مدنی حکم به مجازات شوهر نخواهد شد.
دریافت مشاوره در مورد حق حبس زوجه چگونه است؟
در صورتیکه شما نیز درگیر پرونده های خانواده می باشید یکی از مواردی که در آن حوزه نیاز به مشاوره خواهید داشت موضوع حق جبس زوجه می باشد که شما می توانید از روش های تلفنی و حضوری اقدام به دریافت مشاوره در زمینه حق حبس زوجه نمایید. برای برقرار ارتباط تلفنی کافی است با شماره های 02166901176 و 02122690179 تماس برقرار نمایید.
همچنین برای مراجعه حضوری می توانید به یکی از شعب نوین وکیل مراجعه نمایید.
نحوه انتخاب وکیل برای حق حبس
در صورتیکه قصد دارید پرونده حقوقی خود در حوزه حق حبس زوجه را به یک وکیل بسپارید حتما باید دقت نمایید که حتما این وکیل باید در زمینه حق حبس زوجه پرونده های موفق داشته باشد
خدمات نوین وکیل در حوزه حق حبس زوجه
موسسه حقوقی نوین وکیل با سالها تجربه در زمینه پرونده های خانواده و حق حبس زوجه این توانایی را دارد که با معرفی بهترین حق حبس به شما کمک نماید تا تمامی مراحل پرونده حقوقی خود را به او بسپارید و روند پیشرفت پرونده نسبت به زمانی که خود شما بخواهید پرونده را پیگیری نمایید پیشرفت چشمگیری خواهد داشت.
وضعیت نفقه در صورت درخواست حق حبس چگونه است؟
سوالی که در مورد حق جبس زوجه ممکن است به وجود بیاید این موضوع می باشد در صورتیکه زوجه از قانون حق حبس استفاده نماید باز هم نفقه به او تعلق خواهد گرفت یا خیر که پاسخ به این سوال مثبت می باشد و در صورتیکه زوجه به علت عدم پرداخت مهریه توسط زوج از تمکین خودداری نماید باز هم نفقه به او تعلق خواهد گرفت
در صورتیکه مرد درخواست قسطی نمودن مهریه را به دادگاه ارائه دهد تکلیف حق حبس چیست؟
مرد ممکن است بخواهد از قانون اعسار و عدم استطاعت مالی برای قسطی نمودن حق حبس استفاده نماید که در اینصورت اگر در دادگاه اعصار مرد اثبات شود دادگاه رای به قسطی شدن مهریه میدهد ولی در این حال زوجه همچنان می تواند از قانون حق حبس به علت عدم پرداخت کامل مهریه استفاده نماید
در صورت استفاده از حق حبس زوجه وضعیت طلاق از طرف مرد چگونه است؟
در صورتیکه زوجه از حق حبس استفاه نماید زوج می تواند او را طلاق دهد و باید مهریه را به صورت یکجا و یا به صورت قسطی در صورت اثبات اعسار بپردازد ولی تصنیف به زوجه تعلق نخواهد گرفت.
عدم تمکین برای وظایفی که زن در مقابل شوهر دارد
حسن معاشرت با شوهر – زندگی در محلی که شوهر به او معرفی می نماید – رفع نیاز های مرد مخصوصا نیاز های جنسی با در دسترس بودن، این وظایفی است که زن در برابر شوهر دارد و اگر زوجه بخواهد از حق حبس استفاده نماید می تواندوظایف خود در برابر شوهر را انجام ندهد
ما در این مقاله سعی کردیم قوانین مربوط به حق حبس زوجه را بازگو نماییم و در صورتیکه همچنان سوالی در مورد حق حبس زوجه دارید می توانید با تماس با موسسه حقوقی نوین وکیل سوالات خود را مطرح نمایید
ایا اجرت المثل ارتباطی با حق حبس زوجه دارد؟
در موضوع اجرت المثل ایام زوجیت باید گفت که اجرت المثل زمانی به زوجه تعلق میگیرد که زندگی زناشویی را شروع کرده باشد ولی حق حبس زوجه مربوط به مهریه می باشد که در قانون زن می تواند تا قبل از پرداخت شدن کامل مهریه از تمکین خود داری نماید
